YAŞAMINIZIN HER ADIMINDA LİFLİ GIDALAR...
Hızlı yaşam, stres, fast- food beslenmeye bağlı olarak artan yağ tüketimi ve dengesiz beslenme, şişmanlık gibi bir çok hastalığa zemin hazırlamaktadır. Özellikle azalan sebze, meyve ve kuru baklagil tüketimi, vücutta birçok fonksiyonu olan lifli besin tüketiminin azalmasına neden olmaktadır. Gerek basında gerekse sağlıklı beslenme ile ilgili tüm konuşmalarda bahsi geçen ve beslenmemiz için çok önemli yeri olan lifli gıdaları sizin için inceledik.
Lif (posa) nedir, nerede bulunur ve ne kadar tüketmek gerekir?
Yiyeceklerin sindirilmeyen kısmına lif (posa) denir. Lif içeren yiyecekler, bağırsaklarda hacim oluşturarak hem tokluk hissi uyandırır, hem de bağırsak kanseri oluşum riskini azaltır. Ayrıca, diyet yapan kişilerde sıkça karşılaşılan kabızlığı önler ve kandaki yağların (kolesterolün) yükselmesini engeller. Kepek, yulaf, buğday kepeği iyi bir lif kaynağıdır.
Beslenmemizde bu denli önemli olan lifin günlük tüketim miktarı 20-35 gram arasında olmalıdır.
Zayıflama Diyetlerinde Lifli Gıdaların Önemi
Diyet yapan kişilerin başlıca şikayetleri, diyet sırasında yaşanılan kabızlık ve sürekli açlık hissidir. İşte bu durumda lif içeren yiyeceklerin tüketilmesi yaşanan bu sorunları ortadan kaldırmaktadır. Lifli gıdalar bağırsaklarda hacim oluşturarak uzun süre tokluk hissi verir. Böylelikle daha az kalori alıp, daha uzun süre tok kalmak mümkün olmaktadır. Ayrıca lif içeren yiyecekler bağırsakların çalışma hızını artırarak, hem bağırsak tembelliğini, hem de kabızlığı engeller. Bu nedenle özellikle diyet yapan kişilerin lifli gıdalar tüketmesi oldukça önemlidir.
Şeker Hastalığında Lifli Gıdaların Önemi
Lifli yiyeceklerin, şeker hastalarının beslenmesinde de oldukça önemli bir yeri vardır. Lifli yiyecekler, kan şekerinin ani olarak artmasını engeller ve yavaş yükselmesini sağlar. Bu nedenden ötürü, şeker hastalarının beslenme programları mutlaka lif içermelidir.
Kolesterol Açısından Lifli Gıdaların Önemi
Lifli gıdalar, kolesterolü emip içlerine hapsederek, bağırsakta emilimini azaltmaktadır. Özellikle sindirim sisteminin fonksiyonunu sağlıklı bir şekilde yerine getirebilmesi için karaciğerden on iki parmak bağırsağına safra asitleri akıtılıyor. Bu safra asitleri de kolesterolden üretilmektedir. İşte bu durumda lifli gıdalarla beslenmede, safra asitleri bu lifler tarafından emilerek vücut dışına dışkı ile atılmasını sağlamaktadır. Bu durumda da kanda yüksek olan kolesterol düzeyi kısmen düşmektedir.
Kansere Karşı Lifli Gıdaların Önemi
Lifli gıdaların tüketimi, sindirim sisteminde görülen özellikle kolon kanseri gibi oldukça tehlikeli olan kanser riskinin azalmasında da oldukça önemli bir rolü vardır. Sizlerle kanser ve beslenme konusunda araştırma yapan EPIC isimli kuruluşun yapmış olduğu bir araştırmanın sonucunu paylaşmak isterim. Araştırmaya göre; " 9 ülkede 400 bin kişi üzerinde ve 15 yılda gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre lifli yiyeceklerle beslenmeyi alışkanlık haline getirenlerde, öldürücü kolon ve rektum kanseri riski yüzde 40 azalıyor. Ayrıca 10 yıl süren ve 68 bin kadını kapsayan bir başka araştırmada ise yüksek miktarda lif içeren diyet uygulayan kadınlarda kalp hastalığı riskinde azalma olduğu saptanmış.""
Beslenmemiz için bu kadar önemli olan lifli gıda tüketmimizi nasıl artırırız?
Yeterli miktarda lif alabilmeniz için, öncelikle lif içeren ürünleri tercih etmeniz gerekir. Örneğin, pirinç pilavı yerine bulgur pilavı, beyaz ekmek yerine kepekli ekmek, şehriye çorbası yerine mercimek çorbası gibi. Ayrıca kurubaklagiller de iyi bir lif kaynağı olması nedeniyle mutlaka haftada en az 2 porsiyon tüketilmelidir. Ayrıca meyve ve sebzelerin de iyi bir lif kaynağı olduğunu unutmamak gerekir. Özellikle elma gibi kabukları ile beraber yenilebilen meyveleri kabukları ile tüketmek gerekir. Ayrıca portakal gibi dış kabuğunun altında beyaz bir tabaka olan ve iyi bir lif kaynağı olan dokuyu da çok fazla atmadan tüketmek gerekir. Günde 2-4 porsiyon meyve, 1-2 porsiyon sebze yemeği yemeğini de ihmal etmeyin. Satın aldığınız ürünlerin lif oranlarını incelemeyi de unutmayın.
Sağlıklı ve formda günler dilerim.
Esra Kurtuluş
Beslenme ve Diyet Uzmanı