Kemik erimesi vakaları en çok görülen ülkeler aynı zamanda süt tüketimi ve günlük kalsiyum tüketimi en fazla olan ülkelerdir. Kalsiyum tüketimi ile kemik sağlığı arasındaki bağ çok zayıftır, süt tüketimi ve kemik sağlığı arasında ise yok denilebilecek seviyededir." (Alıntı: Amy Lanou Ph.D., Physicians Committee for Responsible Medicine, Washington D.C.)
Korelasyon nedensellik anlamına gelmez. Bu altın kuraldır. Bu korelasyonu ortaya çıkartan sebepleri bilmek önemli. Süt tüketimi ve günlük kalsiyum tüketimi en fazla olan ülkeler aynı zamanda gelişmiş ülkelerdir. Gelişmiş ülkeler aynı zamanda insanların en hareketsiz yaşadıkları ülkelerdir. Hareketsizliğin ise kemik erimesini arttırdığı ispatlanmıştır. Astronotlardaki kemik erimesini düşünün.
Devamına baktım, [4] diye verdikleri linke göz gezdirdim. Orada kaynak olarak iki tane araştırma vardı. Belki daha çoktur ama ben sadece göz gezdirdim, her iddiaya tek tek bakacak vaktim yok. İsteğim de yok aslında ama neyse. Vikipedia'da kaynak diye verdikleri adreste (ki kitap falan satmaya çalışan bir adres) kaynak olarak verdikleri çalışmaların birisi şu:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8154473 Çalışma sonucunda daha çok süt tüketen kadınlarda kemik kırığı riski daha yüksek bulunmuş. O zaman süt içmenin zararlı olduğu ispatlanmış oluyor değil mi? Değil. Özetten alıntılıyorum: "Some of the results of this study were unanticipated and may be due to chance or bias. If confirmed by other studies, these results would challenge some current approaches to hip fracture prevention." Özetle demiş ki, bu çalışmadaki bazı sonuçlar şansa veya önyargıya bağlı olabilir. Başka çalışmalar tarafından da desteklenmelidir. Peki başka çalışmalar tarafından desteklenmiş mi? Bütün literatürü tarayacak vaktim yok ama yeni tarihli ve geniş kapsamlı bir çalışma şu:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed?cmd=historysearch&querykey=1 20 yıllık bir çalışma sonucunda orta/yüksek süt tüketen kişilerin düşük süt tüketenlere göre %40 daha düşük kemik kırığı riski yaşadıkları saptanmış. Önceki çalışma doğrulanmamış.
Vikipedia'da verilen kitap satıcısı kaynağın verdiği diğer kaynak şu:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9224182 Bu aynı zamanda [5] ile gösterilen çalışma sanırım. Daha çok sütle kalça kemiği kırığında artış olmuş, kolda önemli fark yok. Ancak deneklerin tamamı kadın ve veri toplama yöntemi anektodal. Bu durumda ilk etapta bizi ilgilendirmese de araştırmanın tamamına internetten ulaşılabiliyor ve kenara not ettim, vakit bulunca okuyacağım. Ancak yukarıda verdiğim çalışmayla çeliştiği muhakkak. Böyle çelişik durumları çözmek için konu hakkında yapılmış araştırmaların toplu değerlendirmelere bakmak gerekir. ABD için yapılmış çalışmalar için şöyle bir değerlendirme yapılmış:
http://ajcn.nutrition.org/content/72/3/681.full Özet: Süt ürünleriyle kemik sağlığı arasındaki ilişkiyi konu alan araştırmaların %53'ünde belirgin fark bulunamamış, %42 olumlu, %5 olumsuz sonuç veren çalışma olmuş. Kuvvetli delillere sahip araştırmalarda da %29 olumlu, %14 olumsuz etki bulunmuş. Genel kanı olarak süt ve yoğurt faydalı bulunurken peynirin zararlı olabileceği sonucuna varılmış.
Bu arada GOMAD'ın kısa süreli, sadece zayıflıktan kurtulana kadar kullanılacağını, daha sonra bırakılması gerektiğini unutmayın. Bu çalışmalar ise yıllar süren tüketimlerin sonuçlarını konu alıyor. Yani sonuçlar olumsuz bulunsaydı bile GOMAD'la alakası olmayacaktı. Mark Rippetoe'nun önerisi:
http://startingstrength.com/articles/clarification_rippetoe.pdf Starting Strength programıyla ilgili kısımları geçebilirsiniz. Neyse, o makale senin bu makale benim gezmekten yorulduğum için yazının devamına bakmıyorum. Bilgiye ulaşmak için her zaman için bir yazıyı okurken kaynağa bakın yoksa internet denilen bilgi çöplüğü insanı yanlış yönlendirebilir. Eskiden internetin bilginin yayılmasını kolaylaştıracağını zannederdim ama yöntemi bilmediğiniz sürece internet sadece yalanın yayılmasını sağlar. İngilizce muhakkak öğrenilmeli, dünyada bilim dili İngilizce olduğu için çoğu durumda kaynağa ulaşmanın İngilizce bilmekten başka yolu yok. Bunları tek tek çeviremeyeceğim için üzgünüm. Zaten oturup bunu yapsam da 3-5 kişi okur, haftaya gene birisi "süt kemik eritiyormuş" diye başlık açar, bizim sıska ergenler de o başlığa inanır.
Günde 4 litre icmiycem abilerim?
1lt ile basliycam 2 de devam etcem?
4lt içecek kadar da deil yani yağ alsamda sorun yok 1 ay sonra basliycam. Hem insan sıkılıyo ara vermek güzel olur
44 kilosun, rüzgar çıksa uçacak haldesin. Rippetoe bu durumlar için aşağı yukarı şöyle der: "Bebek memeliler büyümek için süt içerler. Sen de bir bebek memelisin."