sehzadecelik
Üye
Dünyanın en yüksek şelalesi: Angel-Venezuela–1.000 m.
Dünyanın en büyük nehri: Nil-Afrika
Dünyanın en yüksek dağı: Everest-Asya–8.848 m.
Dünyanın en büyük çölü: Büyük Sahra Çölü-Orta/Kuzey Afrika
Dünyanın en büyük yanardağı: Tambora-Endonezya
Dünyanın en büyük mağarası: Carlsbad Mağarası-New Mexico, ABD
Dünyanın en büyük gölü: Hazar Denizi-Orta Asya–394.299 km²
Dünyanın en büyük adası: Grönland-Kuzey Atlantik–2.175.597 km²
Dünyanın en sıcak yeri: Al’Aziziyah-Libya–57,7 C
Dünyanın en soğuk yeri: Vostock II- -89,2 C
Dünyanın en kalabalık ülkesi: Çin–1.237.000.000 kişi
Dünyanın en geniş ülkesi: Rusya–10.610.083 km²
Dünyanın en küçük ülkesi: Vatikan–0.272 km².
Dünyanın en kalabalık şehri: Tokyo-Japonya–26.500.000 kişi
Dünyanın en uzun binası: Suyong Bay Tower-Pusan(Güney Kore): 88 kat 462 m.
Dünyanın en uzun demiryolu tüneli: Seikan-Japonya–53,9 km.
Dünyanın en uzun karayolu tüneli: St.Gotthard-İsviçre-16.4 km.
Dünyanın en uzun kanalı: Panama kanalı-Panama–81,5 km.
Dünyanın en uzun köprüsü: Akashi-Japonya–1.990 m.
Dünyada en çok konuşulan dil: Çince (mandarin)-885.000.000 kişi
Dünyanın en çok ülke ile sınırı olan ülke: Çin (15 ülke ile sınırı var)
Dünyanın en yüksek yerleşim yeri: Webzhuan, Çin-Deniz seviyesinden 5.090 m. yukarıda
Dünyanın en alçak yerleşim yeri: Calipatria, Kaliforniya, ABD - deniz seviyesinin 54 mt. Altında
Dünyanın en uzun kesintisiz sınırı: ABD-Kanada sınırı.
Gökdelen
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Git ve: kullan, ara
Taipei 101, Tayvan
Gökdelen, çok yüksek yapı anlamına gelmektedir, gemicilikte geminin uzun direğine verilen isimdir. Bir gökdelen için en düşük yükseklik 305 metre (1000 fit) olarak kabul edilmektedir.
“Gökdelen” kelimesinin karşılığı olan İngilizce kelime skyscraper (gök kazıyan), 19. yüzyılın sonlarında, New York’taki halkın muazzam yapılara karşı olan korkusu sonucu ortaya çıkmıştır. Amerika Birleşik Devletlerin’de, geleneksel olarak gökdelenlerin en düşük uzunluğu 153 metre(500 fit) olarak kabul edilmektedir.
Çelik, güçlendirilmiş betonlar, su pompaları ve asansörler gökdelenler için en önemli gelişmelere sebep olmuştur.
Gökdelenlerin ağırlık taşıyan sistemleri diğer yapılara göre büyük farklılıklar göstermektedir. 4 kata kadar yapılar sadece duvarlardan destek alabilirler, ancak gökdelenler çelik iskeletlerden destek almak zorunda olan geniş yapılardır. Duvarlar bu çelik iskeletlere perde gibi asılırlar-hatta mimaride bu çelik iskeletler tarafından desteklenen cam kaplamalı yüksek yapılara “perde duvar” denir. Rüzgar için ise özel durumlar göz önüne alınmaktadır.
İlk gökdelen olarak Chicago’da 1884-1885’te inşa edilen on katlı “Home Insurance” binası kabul edilmektedir. Günümüz koşullarıyla ilk gökdelen ise New York’taki “Woolworth Building” dir.
Gökdelenler 19. yüzyılın sonlarında New York, Chicago ve Londra da, 1930 ların başından itibaren Güney Amerika(Sao Paulo, Buenos Aires) ve Asya(Şanghay, Hong Kong, Singapur)’da inşa edilmeye başlandı.
Konu başlıkları
[gizle]
Dünya'nın en yüksek gökdelenleri [değiştir]
İnşası Süren Gökdelenler [değiştir]
Sıra
Adı
Ülke
Şehir
Yapılış Tarihi
Yükseklik
Kat Sayısı
1
Taipei 101
Tayvan
Taipei
2004
509 m
101
2
Petronas Kuleleri
Malezya
Kuala Lumpur
1998
452 m
88
3
Sears Kulesi
ABD
Chicago
1974
442 m
108
4
Jin Mao Kulesi
Çin
Şanghay
1998
421 m
88
5
2 Uluslararası Finans Merkezi
Çin
Hong Kong
2003
415 m
88
6
CITIC Plaza
Çin
Guangzhou
1997
391 m
80
7
Shun Hing Square
Çin
Shenzhen
1996
384 m
69
8
Empire State Binası
ABD
New York City
1931
381 m
102
9
Central Plaza
Çin
Hong Kong
1992
374 m
78
10
Çin Bankası Kulesi
Çin
Hong Kong
1990
367 m
70
11
Emirates Kuleleri
Birleşik Arap Emirlikleri
Dubai
2000
355 m
54
12
Tuntex Sky Kulesi
Tayvan
Kaohsiung
1997
348 m
85
13
Aon Merkezi
ABD
Chicago
1973
346 m
83
14
The Center
Çin
Hong Kong
1998
346 m
73
15
John Hancock Center
ABD
Chicago
1969
344 m
100
16
Shimao Uluslararası Plaza
Çin
Şanghay
2006
333 m
60
17
Minsheng Bankası Binası
Çin
Wuhan
2006
331 m
68
18
Ryugyong Hotel
Kuzey Kore
Pyongyang
1992
330 m
105
19
Q1 Tower
Avusturalya
Altın Ada
2005
323 m
78
20
Burj Al Arab
Birleşik Arap Emirlikleri
Dubai
1999
321 m
60
21
Chrysler Binası
ABD
New York City
1930
319 m
60
22
Nina Tower I
Çin
Hong Kong
2006
319 m
80
23
Amerikan Bankası Binası
ABD
Atlanta
1992
312 m
55
24
US Bank Tower
ABD
Los Angeles
1989
310 m
73
25
Menara Telekom
Malezya
Kuala Lumpur
2001
310 m
55
26
Jumeirah Emirates Towers Hotel
Birleşik Arap Emirlikleri
Dubai
2000
309 m
56
27
AT&T Şirket Merkezi
ABD
Chicago
1989
307 m
60
28
JPMorganChase Tower
ABD
Houston
1982
305 m
75
29
Baiyoke Kulesi II
Tayland
Bangkok
1997
304 m
85
30
Two Prudential Plaza
ABD
Chicago
1990
303 m
64
En yükseğe ulaşma tutkusu...Gökdelenlerin amansız yarışı...
Empire State, ABD'nin ekonomik gücünün 20. yüzyıldaki simgesiydi. 1 Mayıs 1931'de tamamlanan gökdelen bugün 80 yaşında... Gökdelenlerin sayısı, içinde bulunduğumuz yeni binyılda da artışını sürdürürken, buna paralel olarak, yoğun rekabet ve uluslararası çekişmeler de kızışıyor.
Modern yaşamın bilinen en belirleyici özelliği, her şeyin en büyüğüne ulaşmak şeklinde karşımıza çıkıyor. En yüksek binayı tasarlamak, inşa etmek, en yüksek tepeye tırmanmak, en uzun yolu kat etmek, en derine dalmak veya en büyük yapıda yaşamak gibi... Bu açıdan bakıldığında, teknolojik gelişmenin de yardımıyla, binalara gün geçtikçe yeni katların eklenmesi, çatıların gökyüzüne yaklaşması çok da şaşırtıcı değil.
Belki bu, insanoğlunun gökyüzüne ulaşma arzusunun, tıpkı Everest'e tırmanmak gibi, bir başka şekilde hayata geçirilmesi olarak tanımlanabilir. Ancak, gökdelenler aynı zamanda ekonomik trendlerin de birer yansıması. Ekonomik patlamanın yaşandığı yıllarda yüksek yapılı binalar artıyor, çöküşlerde ise projeler daha makul boyutlara çekiliyor.
1980'lerde yaşanan ekonomik patlama, dünyanın farklı bölgelerindeki kentlerin gökdelenlere yönelmesinde adeta bir katalizör olmuştu. 1990'larda yaşanan durgunluk ise, özellikle batıda pek çok tutkulu projenin rafa kaldırılmasına yol açtı. Bunun yanı sıra, Asya'da yaşanan ekonomik büyüme sırasında yüksek bina totemine talep, o güne kadar görülmemiş bir şekilde arttı.
20. yüzyıl boyunca, "en uzun bina kimde?" böbürlenmesindeki yarış, New York ile Chicago arasında sürüp gitti. Ta ki, 1998'de, Malezya'da Petronas Tower inşa edilinceye kadar... Bu onura bir Pasifik ülkesinin ulaşması, bu tür yüksek binaların yoğun olduğu merkezlerin coğrafi açıdan el değiştirdiğinin habercisi gibi... Öte yandan, Pasifik ülkelerindeki ekonomik yükselişi de yansıtıyor. Dolayısıyla, geleceğin en yüksek gökdelenlerinin ABD ya da Avrupa'da değil, Asya'da inşa edileceği ileri sürülebilir.
Türkiye İş Bankası'nın Levent'teki İş Kuleleri, bayrak direğiyle birlikte 180 m'lik uzunluğuyla Türkiye'nin en yüksek binası...Ara bölümleriyle birlikte 50 katın 41'i kullanılıyor. Ancak, 1998'in sonlarında, "Asya Kaplanları"'nın ekonomik darboğaza girmesi, pek çok yeni projenin ertelenmesine ya da iptal edilmesine neden oldu. Şanghay'da yapılması planlanan World Financial Center'ın inşası durduruldu. Şimdi, 610 m'lik South Dearborn projesiyle, gökdelen yarışında ibre ABD'ye doğru kaydı. Bu proje, Amerika'ya, gökdelenlerin ilk doğduğu kent Chicago'ya dünyanın en yüksek binasına sahip olma onurunu yeniden kazandırması açısından çok önemli.
İngiltere Mimarlar Odası başkanı Andy Miller; "Ufukta yeni süper kuleler görülüyor. 600 m'den daha yüksek bir proje için yeni bir teknoloji düzeyi ve tasarımı gerekli. Bu nedenle, mevcut gökdelenlerin yüksekliği 400-500 m. arasında seyrediyor" diyor.
400-500 m'den yüksek yapılar söz konusu olduğunda, lojistik, yüksek sayıda insan taşıyabilecek asansörlerin yapımı, rüzgâr etkisini en aza indirme teknikleri ve tüm katlara yerleşebilecek yatırımcıların bulunması gibi sorunlar ortaya çıkıyor.
Gökdelen döneminin ilk kez ne zaman başladığı, uzmanlarca tartışılan bir başka konu... Genel kanıya göre, 1885'te Chicago'da inşa edilen 55 m'lik "Home Insurance Building" başlangıç kabul ediliyor.
Bir başka akım ise, New York'un 241 m'lik "Woolworth Building" ile yarışa girmesiyle gökdelen döneminin başladığını savunuyor. 380 m. yüksekliğindeki Empire State'in inşa edildiği yıl olan 1931'in esas kabul edilmesi gerektiğini ileri süren bir başka akım, bu tarihin modern görünümlü gökdelen çağında mihenk taşı olduğunu benimsiyor.
"Gökdelenler: Yeni Binyıl" kitabının yazarı ve Chicago Güzel Sanatlar Enstitüsü Mimari Bölümü müdürü John Zukowski, bu konuda şöyle diyor: "Tarihteki diğer tartışmalarda olduğu gibi, bu konuda da farklı gruplar var. Gökdelenin tanımı ve ilk ne zaman inşa edildiği ile ilgili çekişmeler var. Tek bir cevap yok, bu hangi saflarda yer aldığınıza göre değişir."
Gökdelenler, mühendislikte yaşanan yeniliklere bağlı olarak süratli bir şekilde gelişti. Bu alanda çığır açan buluşların başında asansör geliyor. Mühendis Elisha Graves Otis'in 1854 yılında patent hakkını aldığı tasarımı, ticari amaçlarla ilk kez 1857 yılında New York'ta kullanıldı. Sonuç olarak, 5 kattan yüksek binaların yapımı daha pratikleşti.
Buna rağmen, yapı teknolojisi çok ağır ilerledi. Hatta ilk kuşak yapılardaki özellik, normal yapıların biraz daha yüksek inşa edilmesinden ibaretti. Mimarlar, alt kısımdaki duvarları kalın tutmak gibi geleneksel teknikleri ek katlar çıkmakta kullandılar.
1899'da Park Row iş hanının yapımında çelik çerçeve kullanıldı. Bu yapılarda temelden çıkan çelik bir iskelet, alüminyum ya da cam gibi hafif maddelerle çevreleniyordu. Bu teknoloji sayesinde mimarlar, 400-500 m. yükseklikteki bi-naları kolayca bitirebildiler. Ancak, sınır tanımayan teknoloji, inanılması güç projeleri de beraberinde getirdi. 1128 m'lik "Bionic Tower" projesi bunun en somut kanıtı...
Kule ve görkem... Eski Ahid'deki Babil Kulesi hikâyesinden bugüne, insanoğlu hep yükseklere ulaşmaya çabaladı. Günümüzden bir asır önce, Salisbury Katedrali gibi, dünyanın en yüksek yapıları hep dini nedenlerle inşa edildi. 20. yüzyılla birlikte, ABD'nin ticaretteki üstünlüğünün bir yansıması olarak gökdelenler doğdu. Sears Tower ve Empire State, Amerika'nın ekonomik gücünün simgeleriydi. Tıpkı Petronas Towers'ın, 2 yıl önceye kadar Asya Kaplanları'nın gücünün bir ifadesi olması gibi...
[FONT=Arial, Trebuchet MS, Helvetica]En yüksek bina Burj Dubai</B>[/FONT] [FONT=TIMES NEW ROMAN, GEORGIA, TIMES]Yarının en yüksek binaları[/FONT] [FONT=Arial, Trebuchet MS, Helvetica]11 Eylül’de yıkılan Dünya Ticaret Merkezi’nin ikiz kulelerinin yerine New York’ta inşa edilmesine karar verilen özgürlük kulesi, dünyanın en yüksek binası tartışmasının yeniden başlamasına yol açtı.[/FONT]
[FONT=TIMES NEW ROMAN, GEORGIA, TIMES]New York[/FONT]
[FONT=TIMES NEW ROMAN, GEORGIA, TIMES][FONT=Arial, Trebuchet MS, Helvetica]AA[/FONT][/FONT] [FONT=TIMES NEW ROMAN, GEORGIA, TIMES]12 Ocak 2004 — [/FONT][FONT=TIMES NEW ROMAN,GEORGIA,TIMES]Konuyu irdeleyen Forbes dergisi “yarının en yüksek binaları” ile ilgili bir inceleme yayınladı.[/FONT]
[FONT=Times New Roman, Times]
Buna göre New York’taki Özgürlük Kulesi tamamlandığında 541 metre yüksekliğinde olacak. Ancak binanın 84 metrelik bölümünün anten gibi yerleşime müsait olmayan kısımlardan oluşması “dünyanın en yüksek binası” olma açısından tartışma yaratıyor. 2009 yılında tamamlanacak olan Özgürlük Kulesi 1.5 milyar dolara malolacak.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Dergi, inşaası kısa süre içinde başlayacak olan BAE’nin Dubai kentindeki Burj Dubai binasının ise tamamlandığında dünyanın en yüksek binası olması olasılığının çok yüksek olduğuna dikkati çekti. Kısa adı SOM olan “Skidmore, Owings & Merrill” firması tarafından tasarlanan binanın yüksekliğinin 609.6 metre olacağı söyleniyor. Ancak yapımcılar binanın kesin yüksekliğini rekabeti önlemek amacıyla gizli tutuyorlar. 2008 yılında tamamlanacak olan bina 1.3 milyar dolara malolacak.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Bu binanın yakın takipçilerinden biri ise Tayvan’ın başkenti Taipei’deki “Taipei 101” binası olacak. 508 metre yüksekliğindeki bu bina 2004 yılının sonuna doğru tamamlanacak. Binanın maliyeti 1.7 milyar doları buluyor.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Şanghay’daki Dünya Finans Merkezi’nin yüksekliği ise 492 metre. 2007 yılında bitecek bina 950 milyon dolara malolacak.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Hong Kong’taki Union Square binası ise 480 metre yüksekliğinde. Hong Kong körfezine bakan binanın içinde 250 odalı bir otel, ayrıca ofis ve satış mağazaları bulunuyor.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Güney Kore’nin Busan kentindeki 465 metre yüksekliğindeki “Busan Lotte World 2 Tower” ise 2009 yılında tamamlanacak. Binanın maliyeti ise açıklanmadı.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Yine Hong Kong’taki “2 International Finance Center” 420 metre yüksekliğinde. İnşaatı devam eden bu binanın bu yıl içinde tamamlanacağı bildirildi.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
“Chicago Trump Tower” da 343 metre yüksekliğinde olacak. 2007 ortasında tamamlanması öngörülen binanın maliyetinin 650 milyon dolar olacağı ifade edildi.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Londra’daki “London Bridge Tower” ise 309.6 metre yüksekliğinde. 2005 yılında başlayacak olan inşaatın 640 milyon dolara malolacağı tahmin ediliyor.[/FONT] [FONT=Times New Roman, Times]
Chicago’daki “7 South Dearborn” kulesi 472.5 metre yüksekliğinde olacak. Binanın, 2000 fiyatlarıyla 500 milyon dolara malolması bekleniyor.[/FONT]
KAYNAKLAR
http://www.ntvmsnbc.com/news/252055.asp
http://www.focusdergisi.com.tr/teknoloji/00358/
http://tr.wikipedia.org/wiki/Gökdelen
Dünyanın en büyük nehri: Nil-Afrika
Dünyanın en yüksek dağı: Everest-Asya–8.848 m.
Dünyanın en büyük çölü: Büyük Sahra Çölü-Orta/Kuzey Afrika
Dünyanın en büyük yanardağı: Tambora-Endonezya
Dünyanın en büyük mağarası: Carlsbad Mağarası-New Mexico, ABD
Dünyanın en büyük gölü: Hazar Denizi-Orta Asya–394.299 km²
Dünyanın en büyük adası: Grönland-Kuzey Atlantik–2.175.597 km²
Dünyanın en sıcak yeri: Al’Aziziyah-Libya–57,7 C
Dünyanın en soğuk yeri: Vostock II- -89,2 C
Dünyanın en kalabalık ülkesi: Çin–1.237.000.000 kişi
Dünyanın en geniş ülkesi: Rusya–10.610.083 km²
Dünyanın en küçük ülkesi: Vatikan–0.272 km².
Dünyanın en kalabalık şehri: Tokyo-Japonya–26.500.000 kişi
Dünyanın en uzun binası: Suyong Bay Tower-Pusan(Güney Kore): 88 kat 462 m.
Dünyanın en uzun demiryolu tüneli: Seikan-Japonya–53,9 km.
Dünyanın en uzun karayolu tüneli: St.Gotthard-İsviçre-16.4 km.
Dünyanın en uzun kanalı: Panama kanalı-Panama–81,5 km.
Dünyanın en uzun köprüsü: Akashi-Japonya–1.990 m.
Dünyada en çok konuşulan dil: Çince (mandarin)-885.000.000 kişi
Dünyanın en çok ülke ile sınırı olan ülke: Çin (15 ülke ile sınırı var)
Dünyanın en yüksek yerleşim yeri: Webzhuan, Çin-Deniz seviyesinden 5.090 m. yukarıda
Dünyanın en alçak yerleşim yeri: Calipatria, Kaliforniya, ABD - deniz seviyesinin 54 mt. Altında
Dünyanın en uzun kesintisiz sınırı: ABD-Kanada sınırı.
Gökdelen
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Git ve: kullan, ara
Taipei 101, Tayvan
Gökdelen, çok yüksek yapı anlamına gelmektedir, gemicilikte geminin uzun direğine verilen isimdir. Bir gökdelen için en düşük yükseklik 305 metre (1000 fit) olarak kabul edilmektedir.
“Gökdelen” kelimesinin karşılığı olan İngilizce kelime skyscraper (gök kazıyan), 19. yüzyılın sonlarında, New York’taki halkın muazzam yapılara karşı olan korkusu sonucu ortaya çıkmıştır. Amerika Birleşik Devletlerin’de, geleneksel olarak gökdelenlerin en düşük uzunluğu 153 metre(500 fit) olarak kabul edilmektedir.
Çelik, güçlendirilmiş betonlar, su pompaları ve asansörler gökdelenler için en önemli gelişmelere sebep olmuştur.
Gökdelenlerin ağırlık taşıyan sistemleri diğer yapılara göre büyük farklılıklar göstermektedir. 4 kata kadar yapılar sadece duvarlardan destek alabilirler, ancak gökdelenler çelik iskeletlerden destek almak zorunda olan geniş yapılardır. Duvarlar bu çelik iskeletlere perde gibi asılırlar-hatta mimaride bu çelik iskeletler tarafından desteklenen cam kaplamalı yüksek yapılara “perde duvar” denir. Rüzgar için ise özel durumlar göz önüne alınmaktadır.
İlk gökdelen olarak Chicago’da 1884-1885’te inşa edilen on katlı “Home Insurance” binası kabul edilmektedir. Günümüz koşullarıyla ilk gökdelen ise New York’taki “Woolworth Building” dir.
Gökdelenler 19. yüzyılın sonlarında New York, Chicago ve Londra da, 1930 ların başından itibaren Güney Amerika(Sao Paulo, Buenos Aires) ve Asya(Şanghay, Hong Kong, Singapur)’da inşa edilmeye başlandı.
Konu başlıkları
[gizle]
- <LI class=toclevel-1>1 Dünya'nın en yüksek gökdelenleri
- <LI class=toclevel-2>1.1 İnşası Süren Gökdelenler
- 1.2 İnşası Tamamlanmış Gökdelenler (İlk 30)
- 3 Ayrıca Bakınız
Dünya'nın en yüksek gökdelenleri [değiştir]
İnşası Süren Gökdelenler [değiştir]
- Burj Dubai kuleleri, inşası ile en yüksek bina olmaya adaydır. Yüksekliği 700 ile 950m arası olması bekleniyor.
- Biyonik Kule, proje halinde olan gökdelenlerden birisidir. Hong Kong'da yapılmasına devam edilmektedir. 1228 metre olması planlanmaktadır.
Sıra
Adı
Ülke
Şehir
Yapılış Tarihi
Yükseklik
Kat Sayısı
1
Taipei 101
Tayvan
Taipei
2004
509 m
101
2
Petronas Kuleleri
Malezya
Kuala Lumpur
1998
452 m
88
3
Sears Kulesi
ABD
Chicago
1974
442 m
108
4
Jin Mao Kulesi
Çin
Şanghay
1998
421 m
88
5
2 Uluslararası Finans Merkezi
Çin
Hong Kong
2003
415 m
88
6
CITIC Plaza
Çin
Guangzhou
1997
391 m
80
7
Shun Hing Square
Çin
Shenzhen
1996
384 m
69
8
Empire State Binası
ABD
New York City
1931
381 m
102
9
Central Plaza
Çin
Hong Kong
1992
374 m
78
10
Çin Bankası Kulesi
Çin
Hong Kong
1990
367 m
70
11
Emirates Kuleleri
Birleşik Arap Emirlikleri
Dubai
2000
355 m
54
12
Tuntex Sky Kulesi
Tayvan
Kaohsiung
1997
348 m
85
13
Aon Merkezi
ABD
Chicago
1973
346 m
83
14
The Center
Çin
Hong Kong
1998
346 m
73
15
John Hancock Center
ABD
Chicago
1969
344 m
100
16
Shimao Uluslararası Plaza
Çin
Şanghay
2006
333 m
60
17
Minsheng Bankası Binası
Çin
Wuhan
2006
331 m
68
18
Ryugyong Hotel
Kuzey Kore
Pyongyang
1992
330 m
105
19
Q1 Tower
Avusturalya
Altın Ada
2005
323 m
78
20
Burj Al Arab
Birleşik Arap Emirlikleri
Dubai
1999
321 m
60
21
Chrysler Binası
ABD
New York City
1930
319 m
60
22
Nina Tower I
Çin
Hong Kong
2006
319 m
80
23
Amerikan Bankası Binası
ABD
Atlanta
1992
312 m
55
24
US Bank Tower
ABD
Los Angeles
1989
310 m
73
25
Menara Telekom
Malezya
Kuala Lumpur
2001
310 m
55
26
Jumeirah Emirates Towers Hotel
Birleşik Arap Emirlikleri
Dubai
2000
309 m
56
27
AT&T Şirket Merkezi
ABD
Chicago
1989
307 m
60
28
JPMorganChase Tower
ABD
Houston
1982
305 m
75
29
Baiyoke Kulesi II
Tayland
Bangkok
1997
304 m
85
30
Two Prudential Plaza
ABD
Chicago
1990
303 m
64
En yükseğe ulaşma tutkusu...Gökdelenlerin amansız yarışı...
Empire State, ABD'nin ekonomik gücünün 20. yüzyıldaki simgesiydi. 1 Mayıs 1931'de tamamlanan gökdelen bugün 80 yaşında... Gökdelenlerin sayısı, içinde bulunduğumuz yeni binyılda da artışını sürdürürken, buna paralel olarak, yoğun rekabet ve uluslararası çekişmeler de kızışıyor.
Modern yaşamın bilinen en belirleyici özelliği, her şeyin en büyüğüne ulaşmak şeklinde karşımıza çıkıyor. En yüksek binayı tasarlamak, inşa etmek, en yüksek tepeye tırmanmak, en uzun yolu kat etmek, en derine dalmak veya en büyük yapıda yaşamak gibi... Bu açıdan bakıldığında, teknolojik gelişmenin de yardımıyla, binalara gün geçtikçe yeni katların eklenmesi, çatıların gökyüzüne yaklaşması çok da şaşırtıcı değil.Belki bu, insanoğlunun gökyüzüne ulaşma arzusunun, tıpkı Everest'e tırmanmak gibi, bir başka şekilde hayata geçirilmesi olarak tanımlanabilir. Ancak, gökdelenler aynı zamanda ekonomik trendlerin de birer yansıması. Ekonomik patlamanın yaşandığı yıllarda yüksek yapılı binalar artıyor, çöküşlerde ise projeler daha makul boyutlara çekiliyor.
1980'lerde yaşanan ekonomik patlama, dünyanın farklı bölgelerindeki kentlerin gökdelenlere yönelmesinde adeta bir katalizör olmuştu. 1990'larda yaşanan durgunluk ise, özellikle batıda pek çok tutkulu projenin rafa kaldırılmasına yol açtı. Bunun yanı sıra, Asya'da yaşanan ekonomik büyüme sırasında yüksek bina totemine talep, o güne kadar görülmemiş bir şekilde arttı.
20. yüzyıl boyunca, "en uzun bina kimde?" böbürlenmesindeki yarış, New York ile Chicago arasında sürüp gitti. Ta ki, 1998'de, Malezya'da Petronas Tower inşa edilinceye kadar... Bu onura bir Pasifik ülkesinin ulaşması, bu tür yüksek binaların yoğun olduğu merkezlerin coğrafi açıdan el değiştirdiğinin habercisi gibi... Öte yandan, Pasifik ülkelerindeki ekonomik yükselişi de yansıtıyor. Dolayısıyla, geleceğin en yüksek gökdelenlerinin ABD ya da Avrupa'da değil, Asya'da inşa edileceği ileri sürülebilir.
Türkiye İş Bankası'nın Levent'teki İş Kuleleri, bayrak direğiyle birlikte 180 m'lik uzunluğuyla Türkiye'nin en yüksek binası...Ara bölümleriyle birlikte 50 katın 41'i kullanılıyor. Ancak, 1998'in sonlarında, "Asya Kaplanları"'nın ekonomik darboğaza girmesi, pek çok yeni projenin ertelenmesine ya da iptal edilmesine neden oldu. Şanghay'da yapılması planlanan World Financial Center'ın inşası durduruldu. Şimdi, 610 m'lik South Dearborn projesiyle, gökdelen yarışında ibre ABD'ye doğru kaydı. Bu proje, Amerika'ya, gökdelenlerin ilk doğduğu kent Chicago'ya dünyanın en yüksek binasına sahip olma onurunu yeniden kazandırması açısından çok önemli. İngiltere Mimarlar Odası başkanı Andy Miller; "Ufukta yeni süper kuleler görülüyor. 600 m'den daha yüksek bir proje için yeni bir teknoloji düzeyi ve tasarımı gerekli. Bu nedenle, mevcut gökdelenlerin yüksekliği 400-500 m. arasında seyrediyor" diyor.
400-500 m'den yüksek yapılar söz konusu olduğunda, lojistik, yüksek sayıda insan taşıyabilecek asansörlerin yapımı, rüzgâr etkisini en aza indirme teknikleri ve tüm katlara yerleşebilecek yatırımcıların bulunması gibi sorunlar ortaya çıkıyor.
Gökdelen döneminin ilk kez ne zaman başladığı, uzmanlarca tartışılan bir başka konu... Genel kanıya göre, 1885'te Chicago'da inşa edilen 55 m'lik "Home Insurance Building" başlangıç kabul ediliyor.
Bir başka akım ise, New York'un 241 m'lik "Woolworth Building" ile yarışa girmesiyle gökdelen döneminin başladığını savunuyor. 380 m. yüksekliğindeki Empire State'in inşa edildiği yıl olan 1931'in esas kabul edilmesi gerektiğini ileri süren bir başka akım, bu tarihin modern görünümlü gökdelen çağında mihenk taşı olduğunu benimsiyor.
"Gökdelenler: Yeni Binyıl" kitabının yazarı ve Chicago Güzel Sanatlar Enstitüsü Mimari Bölümü müdürü John Zukowski, bu konuda şöyle diyor: "Tarihteki diğer tartışmalarda olduğu gibi, bu konuda da farklı gruplar var. Gökdelenin tanımı ve ilk ne zaman inşa edildiği ile ilgili çekişmeler var. Tek bir cevap yok, bu hangi saflarda yer aldığınıza göre değişir."
Gökdelenler, mühendislikte yaşanan yeniliklere bağlı olarak süratli bir şekilde gelişti. Bu alanda çığır açan buluşların başında asansör geliyor. Mühendis Elisha Graves Otis'in 1854 yılında patent hakkını aldığı tasarımı, ticari amaçlarla ilk kez 1857 yılında New York'ta kullanıldı. Sonuç olarak, 5 kattan yüksek binaların yapımı daha pratikleşti.Buna rağmen, yapı teknolojisi çok ağır ilerledi. Hatta ilk kuşak yapılardaki özellik, normal yapıların biraz daha yüksek inşa edilmesinden ibaretti. Mimarlar, alt kısımdaki duvarları kalın tutmak gibi geleneksel teknikleri ek katlar çıkmakta kullandılar.
1899'da Park Row iş hanının yapımında çelik çerçeve kullanıldı. Bu yapılarda temelden çıkan çelik bir iskelet, alüminyum ya da cam gibi hafif maddelerle çevreleniyordu. Bu teknoloji sayesinde mimarlar, 400-500 m. yükseklikteki bi-naları kolayca bitirebildiler. Ancak, sınır tanımayan teknoloji, inanılması güç projeleri de beraberinde getirdi. 1128 m'lik "Bionic Tower" projesi bunun en somut kanıtı...
Kule ve görkem... Eski Ahid'deki Babil Kulesi hikâyesinden bugüne, insanoğlu hep yükseklere ulaşmaya çabaladı. Günümüzden bir asır önce, Salisbury Katedrali gibi, dünyanın en yüksek yapıları hep dini nedenlerle inşa edildi. 20. yüzyılla birlikte, ABD'nin ticaretteki üstünlüğünün bir yansıması olarak gökdelenler doğdu. Sears Tower ve Empire State, Amerika'nın ekonomik gücünün simgeleriydi. Tıpkı Petronas Towers'ın, 2 yıl önceye kadar Asya Kaplanları'nın gücünün bir ifadesi olması gibi...
[FONT=TIMES NEW ROMAN, GEORGIA, TIMES][FONT=Arial, Trebuchet MS, Helvetica]AA[/FONT][/FONT] [FONT=TIMES NEW ROMAN, GEORGIA, TIMES]12 Ocak 2004 — [/FONT][FONT=TIMES NEW ROMAN,GEORGIA,TIMES]Konuyu irdeleyen Forbes dergisi “yarının en yüksek binaları” ile ilgili bir inceleme yayınladı.[/FONT]
[FONT=Times New Roman, Times]
KAYNAKLAR
http://www.ntvmsnbc.com/news/252055.asp
http://www.focusdergisi.com.tr/teknoloji/00358/
http://tr.wikipedia.org/wiki/Gökdelen
, neydi yaa weightlifter
.