Ses Ve Taklid Üstadları Kuşlar

Her hayvan gibi kuşlar da kendi aralarında “konuşarak” anlaşırlar. Bununla beraber Kur’an-ı Kerim’de hususi olarak kuşların dillerinin öğrenilebileceğine işaret edilmesi (Neml:16) ve Hazreti Süleyman (a.s.)’ın kuşların dilini bilmesiyle alâkalı kıssaya dikkat çekilmesi enteresandır. İleride kuşların bazı faydalı yönlerinden daha çok istifade etme veya onların bu kabiliyetlerini insanlık için kullanma yolunda bazı gelişmelerin olabileceğini hatırdan uzak tutmamak gerekir.

Birçok kuşun konuşabildiği, yani bizlerin kullandığı kelimeleri tekrarlayabildikleri mâlumdur. Mesela; Afrika menşeli gri papağan (Psittacus erithacus) böyle bir kuştur. Bu papağan cinsinin bir dişisi, İngiltere’de yapılan yarışmalarda 12 yıl üst üste birinci olmuştur. 1958 yılında Uganda’dan getirilen bu papağan yaklaşık 800 kelime biliyordu. 1994 yılında ölümüne kadar bu kelimeleri kullanmaya devam etti. Bu tür gri papağanlar evcil hayvan olarak satılmak üzere Afrika’dan başka ülkelere götürülmüştür. 1983–1989 yılları arasında 20 Afrika ülkesinden 346.782 tane papağanın ihraç edildiği kaydedilmiştir.

Şimdiye kadar tespit edilen, en çok kelime bilen kuş ise Avustralya orijinli bir muhabbet kuşudur (Melopsittacus undulatus). 1993 yılında California’da bu kuşun, 1728 kelime bildiği belirlenmiştir.

İngiltere’nin Bristol şehrinde bir erkek muhabbet kuşu ise 500 kelime biliyordu. Kendi ismini, kaldığı evin adres ve telefonunu söyleyebiliyordu. Sekiz ninniyle bir bilmece biliyor, 10’a kadar sayabiliyordu. 1993 yılında doğan bu papağanın ilk dili İngilizceydi, ama Fransızca, Rusça, İspanyolca, Galce ve İzlanda dillerindeki tabirleri de söyleyebiliyordu.

Birçok yabani kuş, başka kuşların çıkardığı sesleri taklit edebilir. Bataklık bölgelerde yaşayan bir tür ötleğen kuşu (Acrocephalus palustris) bu konuda rekoru elinde tutmaktadır. Bu türün her bir ferdi, 100 farklı türde kuşun sesini taklit edebilir. Hindistan’da yaşayan bir kuş türü (Gracula religiosa) sahibinin sesini taklid edebilmekte, ancak tabiattaki diğer kuşların sesine benzer sesler çıkaramamaktadır.

Bazı kuşlar ise, çıkardıkları düşük frekanslı seslerle çok uzaklarda bile kendilerini duyurabilirler. Mesela, sülüngiller (Phasianiade familyası), guguk kuşları (Cuculidae familyası) ve büyük baykuşlar (Strigidae familyası) bu tür kuşlardandır. Sesi en uzaktan duyulan kuş ise, Yeni Zelanda’da yaşayan ve bir tür papağan olan kakapo (Strigops habroptilus) adlı kuştur. Bu kuşun erkekleri, göğüs ve boğazlarındaki iki büyük hava kesesini şişirirler ve bir futbol topu büyüklüğüne ulaşırlar. Daha sonra patlama sesini andıran bir ses çıkarırlar. Dişilerini çekebilmek için üç ay boyunca böyle ötebilirler. Seslerinin ortalama 5 km’den, rekor olarak da 7 km öteden bile duyulduğu tespit edilmiştir.

Büyüklüğüne göre en gür sadâyı çit kuşu (Troglodytes troglodytes) çıkarmaktadır. 9–10 cm büyüklüğündeki bu kuşun sesi 500 m’den işitilebilir.

Birçok kuş, iki veya daha fazla sesi eşzamanlı olarak çıkarabilir. Bu konudaki rekor, Kuzey Amerika menşeli kahverengi kamçılı kuşa (Toxostoma rufum) aittir. Bu kuş öterken, aynı anda dört farklı ses çıkarabilir. En çok ötme rekoru ise kırmızı gözlü vireo’ya (Vireo olivaceus) aittir. Kuzey ve Güney Amerika’da yaşayan bu kuşun 10 saat içinde 22.197 kere öttüğü tespit edilmiştir.



Kaynak:
The Guınness Book of Animal Records.
Mark Carwardine. London: Guinness, 1995, ss. 149-151.

 

Haftada 1-2 kez bir cocuga bakarim. Bugün cocukla cesitli kuslar satan bir dükkana gittik ve burada 76 dogumlu bir papagani gördük. Bu papagani kucuklugumden hatirlarim. Biraz ilgimi cekti, ve magaza sahibine bir kac soru sordum.
Bana Congo African Grey cinsini önerdi, ve bunlar daha yeteneklidir dedi.
Congo African Grey:

Sonra kendisine siyah bir kustan bahsettim (cinsini bilmedigim icin) bu kusu kucukken, futbol takimiyla Fransaya turnuvaya gitmistik, burada bu kusu gördüm ve cok sasirmistim. Bu kus gercekten anlasilir bir sekilde konusuyor.
Iste bu kus yukarda belirtilen Sahibin sesini taklit edebilen kus.
Resimi:


Bu kusu bulmak zor, ancak papagandan cok, var mi bu papagan cinsinden bilgisi olan veya papagan sahibi olan ?
Her an bir tane alabilirim - Yardim..