“Kilo vermek niyetiyle yapılan kardiyo hangi yoğunlukta olmalı?”
Kilo vermek için bu sefer kesin kararlısınız. İmkanlarınız da (zaman, mekan, istek, vb) her türlü aktiviteyi yapmanızı mümkün kılıyor. Şimdi büyük sorun: Kilo vermek için ne yapmalısınız? Yüksek yoğunlukta mı yoksa orta yoğunlukta mı kardiyo sizin için daha faydalı olacak?
İki tarafın savunucularının argümanları da çok sayıda. Hadi şimdi gerçekleri varsayımlardan ayıralım. Uzmanlar kilo vermek için düşük ile orta yoğunluk arasında yapılan kardiyonun vücutta karbonhidratlardan daha fazla yağ yakılmasını sağladığını söylüyorlar. Sonuç: düşük ile orta yoğunluk arasında yapılan kardiyo verdiğiniz kiloyu arttırıyor. Diğer taraftan, farklı düşünen uzmanlar ise yüksek yoğunluktaki kardiyo ile aynı zamanda çok daha fazla enerji kullanıldığı için toplam kilo kaybının daha fazla olduğunu iddia ediyorlar. Kim doğru kim yanlış?
Yüksek yoğunluk ile düşük yoğunluk
30-39 yaşlarında, 85 kg ağırlığında, dakikada 40 ml/kg kardiyo kapasitesine sahip bir erkeği ele alalım.
Aynı değerde (500 kcal) enerjinin yakılması için gerekli olan farklı yoğunluktaki iki aktiviteyi inceleyeyim.
Düşük yoğunlukta kardiyo esnasında maksimal kalp atış hızı % 65’lerde olacak (kilo vermek için “optimal” olarak değerlendirilen aralık) ve ikinci olarak yüksek yoğunlukta kardiyo esnasında maksimal kalp atış hızı % 85’lerde olacak (enerji olarak karbonhidratların kullanılacağı ve kardiyo kapasitesinin gelişeceği aralığı).
Orta Yoğunluk (% 65 Maksimum)
500 kcal yakmak için sporcumuzun %65 maksimal kap atışı ile 55 dakika antrenman yapması gerekir. Antrenman sırasında tüketilen oksijen ve dışarı verilen karbondioksitin ölçülüp analiz edilmesi ile ne kadar yağ ne kadar karbonhidrat yakıldığını doğru olarak tespit edebilmektedir. Bu noktadaki ölçülmüş değerler %63 karbonhidrat ve %37 yağ şeklindedir. 1 gr yağının kabaca 9 kcal enerji verdiğini biliyoruz. Buradan yola çıkarak 55 dakika boyunca sporcumuz 79gr karbonhidrat ve 20 gr yağ yaktığı söylenebilir.
Şimdi de aynı kaloriyi harcamak için daha yüksek yoğunlukta kardiyo yapılması durumuna bakalım.
Yüksek Yoğunluk (%85 Maksimum)
Aktivite elbette daha az zaman alacaktır. Bu durumda 500 kcal enerji harcamak için 42 dk gerekir. Ölçümlerde yüksek tempolu kardiyoda enerjinin %83’nün karbonhidratlardan ve %17’sinin ise yağlardan geldiği belirlenmiştir. Bu da sporcumuz için 104 gr karbonhidrat ve 9 gr yağ yaktığı anlamına gelir.
Eğer sadece antrenman esnasında neler olduğuna bakacak olursak, orta yoğunlukta kardiyonun daha yüksek miktarda (11 gr daha fazla) yağ yakımına neden olduğunu görürüz. Fakat bu 13 dakika daha fazla antrenman demektir. Buna değer mi?
Kararınızı vermeden önce şunu da göz önünde bulundurmalısınız: Sonuçta beslenmenizde yağ alımınızı 11 gr azaltırsanız aynı sonuca ulaşabilirsiniz.( Mesela 100ml dondurmada, 30 gr peynirde 11 gr yağ vardır.)
Orta Yoğunlukta Kardiyonun Artıları Eksileri (%65 Maksimum)
Artılar
+ Aynı miktarda kalori harcandığında daha fazla yağ yakılmış olur.
+ Aynı süre kardiyoda daha fazla yağ yakılmış olur.
+ Daha az yorgunlukla daha fazla antrenman yapılması mümkün olur.
Eksiler
- Toplam yakılan yağ çok büyük değildir.
- Antrenmanın sağladıkları, yediklerimizle çok kolay bir şekilde kaybedilebilir.
- Antrenmanın faydaları yeterli düzeyde değildir.
Yüksek yoğunlukta Kardiyonun Artıları Aksileri (% 85 Maksimum)
Artılar
+ Aynı antrenman süresinde daha fazla enerji harcanır.
+Antrenmanın faydaları çok daha fazladır.
Eksiler
- Uygulamak zordur. Herkese uygun olmayabilir.
-Antrenman sırasında daha az yağ yakılmış olur.
Antrenmanın süresi
Şimdi de örneğimiz, aynı zaman diliminde farklı yoğunlukta yapılan kardiyoları için ele alalım. 30 dakika orta yoğunlukta yapılan kardiyoda yaklaşık 275 kcal enerji harcanmaktadır. Bunun 43 gramı karbonhidratlardan ve 11 gramı yağlardan sağlanır.
Diğer taraftan yüksek yoğunlukta yapılan 30 dakika antrenmanda yaklaşık 365 kcal enerji harcanır, bu enerjiyi elde etmek için 76 gram karbonhidrat ve 7 gram yağ yakılır. Sonuçta aynı sürede yapılan iki kardiyo değerlendirildiğinde, 4 gram yağ dezavantajına rağmen yüksek yoğunlukta kardiyonun 90 kalorilik avantajı vardır.
Değerlendirme
Deliler orta yoğunlukta kardiyoda sporcuların, yüksek yoğunlukta kardiyoya göre daha fazla yağ yaktığını gösteriyor. Ancak toplamda harcanan yağ farkları (11g veya 4 gr) çok büyük değildir ve beslenmede az miktar yağ alımı ile kolayca yerine konulabilecek niteliktedir. Kilo vermede göz önünde bulundurulan en önemli nokta her zaman olduğu gibi hala “negatif enerji dengesi” dir yoksa antrenmanda kullanılan yağ değildir. Sonuçta yüksek yoğunlukta kardiyo aynı sürede daha fazla enerji tüketildiği için daha avantajlıdır ve bu şekilde daha fazla kilo verilebilir.
Maalesef yüksek yoğunlukta kardiyonun da dezavantajları yok değildir. Çok daha zahmetlidir ve düzenli antrenman gibi daha fazla hazırlık gerektirmektedir. Ve tabi yüksek yoğunluktaki antrenman sizi bitkin de düşürebilir. Bu da gün içinde daha fazla dinlenmeye ihtiyaç duyacağınız için kullandığınız enerjinin azalması anlamına gelir.
Antrenman sonrasında yorgunluğunuz fazla ise yatağınıza gitmek , dışarıda bir yürüyüş yapmaktan çok daha cazip gelebilir.
Hadi bakalım şimdi hangi yoğunlukta antrenman yapmak istediğinizi seçin.
Hızlı bir tavsiye: Hangisini seçerseniz seçin, çok daha fazla aktif olmaya gayret gösterin ve birazcık daha az yiyip/için, mutlaka en iyi sonucu alacaksınız.
Beyond Fitness Dergisi’nin 2008 Bahar Sayısı’ndan bodyforumtr okurları için tarafımdan tercüme edilmiştir.
Son düzenleme: 18 Kasım 2008