Maca, diğer adıyla Lepidium Meyenii, yıllık mahsul veren ve kızıl turp benzeri bir kökü olan bir bitkidir. Maca kökü genel olarak kurutularak saklanır ve bu sayede yedi yıl boyunca tazeliğini korur. Tarihte İnkalar tarafından da büyük rağbet görmüş olan bu bitki, Orta Peru'nun yüksek bölgelerinde yer alan Junin Platosu'nda yetiştirilmektedir.
Bu bitkinin efsanesi Inka İmparatorluğu'nun yükseliş döneminde, İnka savaşçılarının savaşa gitmeden önce maca yemeleri ile başlamıştır. Bu onları çok güçlü yapmıştır. Ancak bu dönemde fethedilen şehirdeki İnka savaşçılarının artan cinsel arzularından korunmak için, İnka savaşçılarının bir şehri aldıktan sonra maca kullanmaları yasaklanmıştır. İşte bu sayede, yaklaşık 500 yıl boyunca maca’nınnın gücü, libidoyu ve üretkenliği arttırdığına dair ünü Peru'da çok iyi bilinmektedir.
Maca neredeyse beş bin yıldır yetiştirilmektedir ve And bölgesindeki beslenme ve ticaretin önemli bir parçasıydı. İnkalar Güney Amerika’yı yönettiklerinde Maca bitkisinin o denli güçlendirici ve besleyici olduğunu keşfetmişlerdi ki, sadece kraliyet ailelerinin bu bitkiyi kullanmalarına izin vermişlerdi. İnka uygarlığı İspanyollar tarafından işgal edildiğinde, Maca köklerini İspanya’ya ihraç etmek üzere ganimet olarak talep etmişlerdir. Maca, İspanyol kraliyet ailesi için güçlendirici ve beslenme ilavesi olarak kullanılmıştır. Ancak daha sonra Macanın etkileri hakkındaki bilgiler ortadan kalkmış, ancak birkaç Peru dağ köylerinde saklanmıştır. Maca, 60’lı ve 80’li yıllarda Alman ve Kuzey Amerikalı bilim adamları tarafından tekrar keşfedilmiştir. Beslenme analizleri, bilim adamlarının “And’ların kayıp meyvesini” tekrar bulduklarını tasdik etmiştir. Aynı isimli yayım, Macanın dünyaya tanıtılmasını sağlamıştır.
Birleşmiş Milletlerin zirai organizasyonu FAO
, 1991 yılında yapılan uluslar arası bir konferansta Perululara en iyisi geleneksel gıdalarına dönme tavsiyesinde bulunmuştur. Maca o zamanlar FAO’nun listesinde yer almaktaydı ve Fast-Food ve aşırı şekerli içecekler nedeniyle meydana gelen gıda sorunlarına önlem olarak tavsiye edilmekteydi. Macanın piyasaya tekrar sürülmesi, Peru’daki sağlıklı beslenmenin meydana gelmesini sağlamıştır.
İnsanlarin bu bitkinin gerçekten de libidoyu, cinsel gücü ve enerjiyi artirdigini kesfetmis olmalarindan dolayi, günümüzde macanin popülaritesi her geçen gün yükselmektedir. Peru’da maca üretimine tahsis edilmis olan arazi miktari, pazardaki talebi karsilamak için sürekli olarak artmaktadir ve çok sayida bilim adami da bu bitkinin kökünün faydalarini arastirmaya baslamistir. Peru’da maca bitkisi cinsel yasamlarinin daha da ateslendirmek isteyen erkekler ve kadinlar tarafından kullanilmaktadir. Öte yandan ABD’de, Avrupa’da ve Japonya’da maca bitkisi içeren gida ürünleri her geçen gün daha fazla sayida müsteri bulmaktadir.
Macanın ABD’de piyasaya sürülüşü TM isimli ürünü üreterek ithal eden New World Botanicals TM şirketinin ortak kurucularından ve başkanı olan Ph. D. Vianna Muller tarafından başlatılmıştır.Bir röportaj esnasında kendisi şunları söylemiştir: “Binlerce yıldır yerli halklar tarafından kullanılan bir bitki artık bizim dikkatimizi çekmiştir. Bu bitkinin sağlığa o denli büyük faydaları var ki, bunca süredir bu bitki olmadan nasıl yaşadık, hayret ediyorum.” Artık kadınlar hormon tedavileri (HRT) için bir alternatife kavuşmuşlardır. Maca, çoğu kadın için siyah Cohosh veya Meyan gibi phytöstrojen bitkilerinden çok farklı ve daha iyi bir şekilde etki etmektedir
Analitik Terkip (Lepidium Meyenii)
Maca köküyle yapılan farklı çalışmalar bu bitkinin insan beslenmesi için çok değerli unsurlar içerdiğini belirlemiştir: proteinler, Amino asitler, Karbonhidratlar, fiber, vitamin B1, B2, B6, B12, pek çok hayati mineraller : kalsiyum, potasyum, Demir, sodyum vs.
Bileşenler
Nemlilik 10,1% Proteínler 11,6% Yağlar 0,9% Karbonhidratlar 52% Kül 4,7% Fiber 21,2%
VITAMINLER
Maca B1, B2 , C ve diğerleri gibi pek çok vitamin ihtiva etmektedir. Araştırma Maca’nın ayrıca 4 alkaloit ihtiva ettiğini gösterir: macaïne 1,2,3 ve 4. Erkek ve kadının üreme sistemlerini harekete geçirmektedir.
Tiamin - B1 :
bu vitamin kan şekerini enerjiye çevirir (co-enzyme) – sporcular gibi çok faal insanlar özellikle bu vitamine gıdalardan verimli besin absorbesi için ihtiyaç duyarlar. Bu vitamin ayrıca daha aktif hissetmenizi sağlar ve günlük yaşamda size daha çok enerji verir.
Riboflavin - B2 :
Vücudun protein/karbonhidratlar/yağlar’dan enerji çıkarmasını, ve stresli durumlarla daha iyi başa çıkmasını sağlar; hayat için önemlidir. HCl eksikliğin yetersiz B2 absorbsiyonuna yol açar. Terleme/idrar ile kaybedilir (suda çözünür). Işıkta yok olur. B2 yetersizliği şunlara yol açar: ağız kenarlarında çatlaklara, ekzemaya, konjunktivit, kellik, -ayak yanması, kas zayıflığı, baş dönmesi, tireme,ürperme, mental apati.
MİNERALLER
Maca’nın analizinde demir,kalsiyum,potasyum ve çinko zenginliği şaşırtıcıdır. (tabloya bakınız)
Potasyum ; düzenli hücre faaliyetlerinin gerçekleşmesi için gerekli olan dengeyi sağlamakta önemli rol oynar. Vücudun elektriksel aktivitesini düzenler(örneğin, kalp atışı) ve kaslara sinir iletilerini ulaştırır; bazı hormonları serbest bırakır ve sinir aktarıcıları düzenler. Düşük olduğu haller, yüksek kan basıncı, ve kalp ritim bozuklukları şeklinde kendini gösterir.
Demir ; kan üretimi ve vücut içerisinde oksijen taşınması ile yükümlüdür.İnkaların oksijenin az olduğu yüksekliklere adapte olmasında hayli etkili olmuştur. Eksikliğinde çocuklukta öğrenme problemleri, konsantrasyon eksikliği ve dikkat yetersizliği kendini gösterir. Eksikliği soğuğa duyarlılık ve indirgenmiş bağışıklık,bitkinlikle tarifi yapılabilecek anemiye sebep olabilir. Kadınlar menopoz dönemine girdiklerinde diyetlerinde iki kat daha fazla demire ihtiyaç duyarlar.
Kalsiyum ; kendi türündeki tüm diğer sebzelere oranla en çok maca’da bulunmaktadır. Kalsiyum insan vücudunda en çok bulunan mineraldir, diş, kemikler ve çocukların normal düzeyde gelişim seyri göstermeleri için çok önemlidir.
Çinko ; bu mineral; CNS enzim sistemlerine(örneğin sindirim/solunum), kemik kalsiyumlandırılması, üreme sistemi, bağışıklık sistemi ve beyin için gereklidir. Alkol, emzirme, diabet, yaşlanmaya bağlı östrojen eklenmesi, kortikal steroidler ve idrar söktürücüler ile tüketilmiş ya da azalmış olabilir.
Maca ‘da mevcut bulunan mineraller (mg/100gr)
Potasyum 2050 Kalsiyum 150 Demir 16,6 Çinko 3,8 Sodyum 18,7 Manganez 0,8 Bakır 5,9 Kaynak: A. Dini, 1994
SebzeEnerjiDemirKalsiyumPotasyumÇinkoSarımsak 135 cal 1,4 mg 38mg - - Enginar 49 cal 1,5mg 53mg 350 mg - Ispanak 18 cal 4,1 mg 126mg 633 mg 500mcg Maca270 cal16,6mg150mg2050mgŞalgam 10 cal 0,9 mg 32 mg 322 mg 160mcg Patates 71 cal 1,0 mg 9 mg 443 mg 270mcg Pırasa 26 cal 1,1 mg 87 mg 200 mg 310mcg Domates 17 cal 0,5 mg 13 mg 297 mg 240mcg Havuç 27 cal 2,1 mg 37 mg 290 mg 640mcg
AMINO ASİTLER
Amino asitler proteinlerin temel yapı taşlarıdır. Sırası gelince protein denen yapıları oluşturan; peptid veya polypeptid diye adlandırılan kısa polimer halkaları oluştururlar.
Yirmi adet amino asit, standart genetik kodla kodlanmışlardır ve proteinogenik veya standart amino asitler olarak adlandırılırlar. Daha seyrek rastlanan ve daha komplike olanları vücut tarafından üretilirler ve nonstandard(standart dışı) olarak tanımlanırlar. Proline, yan grubu dairesel ve bir amino grubuna bağlı olan, tek proteinogenik amino asittir.
Daha önceleri, proline yanlış anlaşılmış bir şekilde imino asit olarak adlandırılırdı. Protein içeren diğer amino asitler , genellikle çevirimsel uyarlama sonrası modifikasyonla oluşmaktadır; ki bu uyarlama sonrası modifikasyon anlamına gelmektedir(protein sentezi). Bu modifikasyonlar, proteinin işlevi için sıklıkla gereklidirler. Standart 20 dışında en az 2 amino asit aktarım esnasında birleşip proteinlere dönüşürler.
Bilimsel araştırmalar maca’nın iyi düzeyde amino asit içermekte olduğunu öngörmektedir;(tabloya bakınız)
Maca'nın Faydaları (Lepidium Meyenii)
- Kadınlarda:
- Gençlestirici
- Kronik yorgunluğu giderici
- Bağışıklık sistemini güçlendirici
- Güçlü ve uzun sürekli Performans arttırcı, isteksizliğe karşı
- Kuruluğa (vajinumus)
- Strese karsı
- Konsantrasyonu arttırıcı
- Kronik kabızlığa
- Hormonal düzensizliklere
- Menepoz bozukluklarına
- Aybaşı ağrılarına
- Romatizmaya
- Yemeklerden önce alınınca zayıflamaya
- Saç dökülmesine engel olup saç uzamasına yardımcı
- Erkeklerde:
- Gençlestirici
- Kronik yorgunluğu giderici
- Bağışıklık sistemini güçlendirici
- Güçlü ve uzun sürekli Performans arttırcı, isteksizliğe karşı
- Sürekliliğe (erken bosalma) ve sertleşme problemlerine
- Strese karsı
- Konsantrasyonu arttırıcı
- Kronik kabızlığa
- Menepoz bozukluklarına
- Hormonal düzensizliklere
- Sperm azlığına ve zayıflığına (kısırlık tedavisinde)
- Romatizmaya
- Saç dökülmesine
- Sporcularda:
- Testesteron salgısını arttırır
- Kas yapıcı
- Güçlü bir enerji verici ve besleyici
- Dogal Doping
- Atletik performans arttırıcı
http://www.maca.gen.tr/ alıntıdır
Son düzenleme: 6 Ekim 2012