Sigara Ve Oral Kontraseptif Kullaniminin Protein C, Protein

SİGARA VE ORAL KONTRASEPTİF KULLANIMININ PROTEİN C, PROTEİN S ve ANTİTROMBİN III DÜZEYLERİNE ETKİSİ
Hakan Kaya, Mekin Sezik, Okan Özkaya, Seyit Ali Köse, Hasan Şahiner, Bahattin Tunç

Amaç: Sigara alışkanlığı olan veya sigara kullanmayan ve kontrasepsiyon amacıyla düşük doz oral kontraseptif kullanan kadınlardaki bazı kan pıhtılaşma faktörlerindeki değişiklikleri incelemektir.

Çalışmanın Yapıldığı Yer: Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği.

Materyal ve Metod: Sigara kullanmayan 21 kadın grup 1�i, sigara kullanan 18 kadın grup2�yi ve hiç sigara kullanmamış 18 sağlıklı kadın ise kontrol grubunu oluşturdu. Grup 1 ve grup 2 deki kadınlara 6 ay süreyle düşük doz oral kontraseptif başlandı. Altıncı ayın sonunda kan örneklerinde protein C, protein S, antitrombin III, fibrinojen, protrombin zamanı ve aktive parsiyel tromboplastin zamanı çalışıldı. Gruplar arasındaki karşılaştırmalar tek yönlü varyans analizi ile yapıldı.

Bulgular: Oral kontraseptif kullananlarda (grup 1 ve grup 2) protein C düzeyleri kontrol grubuna göre anlamlı olarak düşük (sırasıyla, p=0.0001 ve p=0.0001), fibrinojen düzeyleri anlamlı olarak yüksekti (sırasıyla, p=0.0001 ve p=0.003). Protein S düzeyi ise grup 1�de anlamlı olarak yüksek (p=0.005) iken, grup 2�de anlamlı değişiklik yoktu.

Sonuçlar:Sigara alışkanlığı olmayan oral kontraseptif kullanan kadınlarda protein C azalması ve fibrinojen artışının neden olabileceği tromboz riskindeki artış, protein S artışı ile dengede tutulabilir. Fakat, sigara alışkanlığı olanlarda protein S düzeyindeki koruyucu değişikliğin izlenmemesi nedeniyle tromboz riskindeki artış daha fazla olabilir. Sigara alışkanlığı olan oral kontraseptif kullanıcılarının yakın takibi önemli olabilir.

(Türk Fertil. Der. 2004; 12:128-135)