Saç dökülmesini nedenleri ve tedavisi

Bizi soğuktan ve güneşten bir şemsiye gibi koruyan saçlarımız çağlar boyunca güzelliğin ve sağlığın simgesi olmuşlardır. Günümüzde ise kişisel cazibenin ve sosyal iletişimin önemli bir parçasıdırlar. Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Uzman Dr. Emek Kocatürk Göncü Mynet okurları için yazdı.

Saçımız derinin içeri doğru kıvrılmasından oluşan foliküler üniteden köken alır ve üç temel kısma ayrılır: alt kısım saçın çıktığı ve saça renk veren melanositlerin bulunduğu bulbus; orta kısım saç folikülünün kök hücrelerinin bulunduğu istmus; ve saçın kıl folikülünü terk ettiği infundibulum.

Saçın büyüme (anagen), dökülme (telogen) ve ara evre (katagen) denilen üç evresi vardır. 3-5 yıl süren büyüme evresinin sonunda saç kökleri bilinmeyen bir uyarıyla büyümelerini durdurur ve 1-2 hafta süren katagen evreye geçer. Bu evrede saç kökü en dipten başlayarak kendi içine çöker. Yaklaşık 3-4 ay süren telogen evrede saç kökünden ayrılır ve dökülür. Saçlarımızın %90'ı anagen, %10'u ise diğer evrelerde bulunur; yani saçımızın %10'u uzamamaktadır ancak bunlar başımızın farklı bölgelerinde olduklarından saçsız alanlar izlenmez.

Başımızda ortalama 100.000 saç bulunur ve günlük ortalama 50-100 saç telimiz dökülür. Eğer günde 100 taneden fazla saç dökülmesi olursa ve bu dökülme sabitleşirse “alopesi” dediğimiz saç kayıpları ortaya çıkar.

Androgenetik alopesi
Kadınların %40'ı ve erkeklerin %50'si hayatları boyunca en az bir kez saç dökülmesine maruz kalırlar. Erkek ve kadınlarda saç dökülmesinin en sık nedeni genetik yatkınlıktır (saç dökülmelerinin %50-80'inden sorumludur). Genetik yatkınlık anneden ya da babadan geçebilir ve bu tip saç dökülmesi androgenetik alopesi adını alır. Yirmi yaşındaki erkeklerin %20'sini, 50 yaşındaki erkeklerin %50'sini ve 80 yaşındakilerin neredeyse %80'ini etkiler. Kadınlarda da benzer oranlar söz konusuysa da saç dökülmesi erkeklerden 10 yıl kadar sonra başlar.

Erkeklerde saç dökülmesi alın saç çizgisinin geriye kaymasıyla başlar daha sonra tepede açılma meydana gelir. Erkek tipi saç dökülmesi Hamilton klasifikasyonuna göre 1'den 7'ye kadar sınıflandırılır. Kadınlarda özellikle menapozdan sonra erkeklik hormonunun nisbi yüksekliğine bağlı olarak başlayan, daha yaygın ve genellikle tepede fazla yoğun olmayan saç dökülmesi şeklindedir. Klinik derecelendirme ise Ludwig'in sınıflamasına göre basitçe yapılır.

Babasında androgenetik alopesi olan erkek çocuklarda da saç dökülmesinin görüldüğü bilinen bir gerçektir ancak bu geçişten sorumlu genler halen aydınlatılamamıştır. Poligenik bir kalıtımın rol oynadığı düşünülmektedir. Androgenetik alopeside anagen faz hızlanmış ve kısalmıştır. Bunun sonucunda kıl folikülleri incelir ve kısalır; buna minyatürizasyon adı verilir. İncelen saçların çok az bir kısmı dökülür. Bu olayın kıl foliküllerinde bulunan 5- α-redüktaz aktivitesine bağlı olduğu kabul edilmektedir. Bu enzim erkeklik hormonu olan testosteronu aktif formu olan dihidrotestosterona dönüştürür.

Androgenetik alopesi tanısı genellikle klinik ve ayrıntılı hikaye ile konulur. Ölçülebilir hormon değişikliklerine sık rastlanmaz. Ancak nadiren polikistik over sendromu, böbrek üstü bezi büyümesi, androjen üreten tümörler veya doping olarak erkeklik hormonlarının alınmasına eşlik edebilir.

Saç dökülmesinin diğer nedenleri

Doğum
Hamilelik sırasında çoğalan ve hacim kazanan saçlar doğumdan 2-3 ay sonra dökülmeye başlayabilir. Bu geçici bir saç kaybıdır ve vakaların büyük kısmında 6 ayda düzelir.
Yüksek ateş, ciddi hastalıklar
Hastalıklar saçların dinlenme fazına girmesine neden olabilir. Yüksek ateş veya ciddi bir hastalıktan 1-3 ay sonra büyük miktarlarda saç dökülmeleri olabilir. Bu dökülme de kendi kendine düzelme eğilimindedir.

Troid bezi hastalıkları
Troid bezinin az çalışması da çok çalışması da saç dökülmesine neden olabilir. Hastalığın düzgün tedavisi saç dökülmesini de durduracaktır.

Yetersiz protein alımı
Protein içermeyen sıkı diyetlere giren kişilerde ya da beslenme alışkanlığı bozuk kişilerde protein eksikliği meydana gelebilir. Vücut kıl foliküllerini dinlenme fazına sokarak proteinleri harcamamaya çalışacaktır. 2-3 ay sonra masif saç dökülmesi meydana gelebilir. Diyete yeterli proteinin eklenmesiyle bu durum düzeltilebilir.

İlaçlar
Gut, artrit, depresyon, kalp hastalıkları ya da tansiyon için kullanılan ilaçlar veya kan inceltici ilaçlar geçici saç dökülmelerine neden olabilirler. Yüksek doz A vitamini de saç döker.

Kanser tedavileri
Kazı kanser tedavileri saç hücrelerinin bölünmesini durdurur. Saçlar incelir ve kırılarak başı terk eder. Bu durum tedaviden 1-3 hafta sonra görülür. Hastalar saçlarının %90'a yakın bir kısmını kaybedebilir; tedavi bitince saçlar yeniden çıkacaktır.

Doğum kontrol hapları
Doğum kontrol hapı alırken saç kaybı yaşayan bayanlarda muhtemelen genetik yatkınlık vardıreğer saçlarda incelme olursa ilacın değiştirilmesi için jinekologa başvurulmalıdır. Bazen de doğum kontrol hapları bırakıldıktan 2-3 ay sonra saçlar dökülmeye başlar ve 6 ay sonra normale döner.

Demir eksikliği
Diyetlerinde yeterli demir bulunmayan ya da demir emilimi bozuk kişilerde veya menstrual periyodunda uzun süren ve fazla kanaması olan kadınlarda demir eksikliği oluşabilir ve bu durum nadiren saç dökülmesine neden olabilir. Tedaviyle bu durum düzeltilir.

Büyük cerrahi operasyonlar
Büyük operasyonlardan 1-3 ay sonra saç dökülmesi ortaya çıkabilir. Bu durum birkaç ayda düzelir ancak kronik hastalık mevcutsa dökülme devam eder.

Stres
Sevilen birinin kaybı, işten ayrılma veya boşanma gibi akut stresleri takip eden 1-3 ay sonra yaygın saç dökülmesi olabileceği gibi, kronik strese maruz kişilerde yavaş seyirli kronik telogen effluvium gözlenebilir.

Saç hastalıkları
Saçlı derinin mantar hastalıkları, trikotilomani denilen saç yolma hastalığı, alopesi areata denilen psikolojik kökenli hastalıklar ve saç folikülünü tahrip ederek kalıcı saç kaybına neden olan bir takım hastalıklar da saç dökülmelerine neden olur.

Tedavi
Saç dökülmesinde tedaviye karar verirken dökülmenin tipinin belirlenmesi oldukça önemlidir. Örneğin troid bezi hastalığı olan bir hastada saç dökülmesi tedavisi mevcut hastalığa yönelik tedaviyle birlikte uygulanmazsa tedaviden sonuç alınamaz. Ya da androgenetik alopesisi olan hastalarda saç folikülündeki erkeklik hormonunun etkinliğini azaltmaya yönelik tedaviler verilmedikçe tedaviden yanıt almak mümkün değildir.

Toplumun büyük kısmını etkileyen ve hastalarda psikolojik çöküntüye yol açan saç dökülmeleri pazarında oldukça fazla ilaç ve destekleyici tedavi yer almaktadır.

İlaç tedavileri
Finasterid (Propecia) 5 redüktaz enzimini bloke ederek etki eder, oral olarak alınır ve etkisini en az 3 aylık kullanım sonrası gösterir, cinsel fonksiyon bozukluğu gibi yan etkiler nadir de olsa görülebilir. Menapoz öncesi kadınlarda kullanımı önerilmemektedir.

Minoksidil (Rogaine) ise solüsyon olarak kullanılır; etki mekanizması tam olarak bilinmemekle birlikte hipertrikoz yaptığı bilinmektedir. Hem erkek hem kadınlarda kullanılabilir. Kesildiğinde saçlar tekrar dökülür.

Fluridil (Eucapil) androjen reseptörlerini ve 5 redüktaz enzimini bloke eden topikal etkili yeni bir preparattır. Yan etkisi yoktur, hem kadınlarda hem erkeklerde kullanılabilir. Etkisini 3 ayda gösterir, yeni saç çıkmasını sağlar. Klinik çalışmalarla etkinliği kanıtlanmış az sayıda ilaçtan biridir. 9 ayda en yüksek etkinliğe ulaşır, 1 yıllık tedaviden sonra etkisini 1 yıl daha korur.

Saw palmetto redüktaz enzimini bloke eder, saç dökülmelerinde yapılmış klinik çalışma yoktur ancak etkili olabileceği düşünülmektedir.

Çinko antiandrojen etkinliği olan ve yan etki potansiyeli olmayan doğal bir vitamindir.

Cerrahi tedavi
Foliküler ünite transplantasyonu: Ense bölgesinden alınan foliküller alopesik bölgeye ekilir, ince bir yara izi kalır.

Foliküler ünite ekstraksiyonu: Vücudun çeşitli bölgelerinden alınan foliküller alopesik bölgeye ekilir, yara izi kalmaz

Diğer yöntemler
Saç mezoterapisi: Dökülme olan bölgede deri altına çeşitli vitamin, mineraller ile bir takım saç çıkarıcı ilaçların verildiği etkili bir yöntemdir

Elektrotrikogenesis: Saç foliküllerine elektrik akımı verilerek yapılan yeni bir tedavi şeklidir.

Lazer tedavisi: Foliküllere düşük voltajlı bir lazer akımı verilir, çok pahalı bir tedavidir.

Baş aşağı durma: Saç dökülmesinin saçlı deriye giden kan akımını artırarak durdurulabileceği düşüncesini temel alan bir yöntemdir. Siz yine de kendinizi fazla yormayın.

 

2003 ten beridir çok kayıp verdiğim kafam için artık falza düşünmüyorum..Omuzlara kadar uzanan saçlardan tarak kullanmamaya kadar varan bu süreç içerisinde artık tarzımı varolana göre kurmaya karar verdim..Sonuçsuz birşey bu benim için..Zorlamaya da niyetim yok..Tek derdim medyadaki kötü adamlar hep kel olduğu için küçük çocukları rahat sevemiyorum..Biraz daha irileşince ne olacak onu da merak ediyorum..

 

valla su an bende yokta babamınki dökülmüş vaziyette bu bilgilendirme için sağol eline sağlık genetik etki cok önemli streste öle

 

Bilgiler geröekten çok iyi emeğinize sağlık.Saçla ilgili reklamlarda veya eczanelerde satılan ilaçlara kendi deneyimlerimden bişeyler yazmak istedim.En son Vichy aminexil xp94 kullandım 3 kutu bitirdim.Ayrıca şampuanınıda kullandım.Sadece hacim kazandırıyor.El ayası gibi olan açık bölgelerde canlı hücre bulunmadığından butür ürünleri kullanalara tavsiyem umdunuz gibi çıkmayabilir.Şimdi kullanmayı kestim ara ara dökülmeler devam ediyor.Diğer Bioxin gibi ürünlerde inanınki hiçbir etkisi olmayan tamamen para tuzağına dönüşmüş bu sektörde ancak bizlerin umutlarıyla ayakta duruyor.Yanlız eğer imkanınız varsa sarımsak sürebilirsiniz.Ben bunu 15 gün yazlıkta denedim gerçi her terlemenizde iğren. koku çıkarıyor biraz zor olsada sanki bir etkileşim varmış gibi gözüküyor.Dermatologa gidip uzaman gözüyle muayene oldum.Şuan piyasadaki tüm ilaçların sadece parasal nitelik taşıdığını kocakarı ilaçları tabir edilen yumurtasarısı,badem yağı gibi ürünlerin saçın köklerine zarar verdiğini söyledi.Yanlız ismini tam hatırlayamadığım bir ilaç var dünya sağlık örgütü bu ilacı onaylıyormuş hatta onaylı 2 ilaçtan biriymiş.+ aylık bir kullanımdan sonra %60 başarı %40 başarısızlıkla sonuçlana biliyormuş.Doktora gittiğim zaman ecazeden bu ilacı sorduğumda 200ytl demişti ama yurt dışında 16 euro gibi bir fiata satılıyormuş.Ama umut dünyası hergün bir arayış içindeyiz işte.....

 

arkadaşlar ben de bu konudan muzdariptim doktor tavsiyesiyle propecia adlı ilaca başladım 2 senedir kullanıyorum bzı yan etkilerinin (cinsel istreksizlik halsizlik meme büyümesi) olduğu söylenmesine rağmen olumsıuz bişey görmedim ama saç dökülmem ciddi oranda yavaşladı ilacın tek sorunu artık saçım döküle bilir diyene kadar kullanmanız..kullanmayı bırakırsanız saçlarınız yine dökülmeye başlıyor.

 

Kim ne derse desin saç dökülmesi genetik bi durum, Arkadaşım var tonlarca jole sürüyo ama saçında tek bi tel dökülmüyo ama başka bi arkadaş daha 21 yaşında tepesi açıldı.

 

Evet işte millet bunu bilmeden yok jöle saçı döker yok saç uzatmak saçı döker yok usturaya vurunca dökülme durur falan gibi yorumlar yapıyo.Ben ok çektim genetik dökülmeden,çok şükür propecia imdadıma yetişti de kurtardık saçları

 

zafer sen de mi propeciacısın ne kadar zamandır kullanıyosun? yan etkilerini gördün mü? bi de malum ilaç pahalı ucuza halletmenin yolunu biliyosundur umarım ben proscar kullanıyorum aynı şekilede finaserit içeriyo ama propecia gibi 1 mg değil 5 miligram 5 e bölerek kullanınca aynı etkiyi gösteriyo yada bana öle geliyo

arkadaşlar bildiğiniz başka tedavi şekilleri varsa paylaşırsanız çok sevinirim

 

9-10 ay oldu journalist.Aynen dediğin gibi kullanıyorum ben de yoksa öbür şekilde para mı yetişir Yan etki görmedim şeytan kulağına kurşun

 

benim 2 seneyi geçti ben de görmedim bi yan etki allaha şükür zaten yan etkileri direk intihar sebebi meme büyümesi bile yaptığı söleniyo ama çok düşük bi risk.ben bi de ara sıra priorin adlı bitkisel hapı kullanıyorum destekleyici olarak o da etkili bi ilaç şampuan olarak da vicy veya bioxin öneririm

 

vicy ve bioxinin ikisinide kullandım malesef sonuç negatif..
tam anlamaıyla para tuzağı..
bunun böyle olduğunu bildiğim için para işini ucuza kapatmıştım..
tek umudum gs li futbolcu suatın yaptırdığı protez saç modeli..
bide probecia nedir arkadaşlar...

 

propecia sac dokulmesine karsi etkili bir ilac kullandigin zaman saclarin ne kadarsa onu koruyor,bazilarinda cikardigi da soyleniyor ama bende yenisi cikmadi oldugu gibi kaldi,ayrica suatin saclar cok kotu gozukuyor,hic orjinal durmuyor,valla peruk onun sacindan iyidir.ama bazi ektirenler var onlarin ki hic belli olmuyor yapacaksan boyle yaptir,ayrica ne kadar dogrudur bilmiyorum ama tarkanin da yanlarinin acik oldugunu ve bun sac ektirme yolu ile hallettigini duymustum ama kesin degil,eger oyleyse onun ki super olmus.

 

arkadaşlar bendede alopesi areata var tam 15 seneden beri. yaşım27 ve12 yaşından beri hala devam ediyo ilk önce bozuk para büyüklüğünde kafamın arkasında başladı sonra kafamın önünde yanında derken 7 yada 8 yerinde görüldü.bi taraftan çıkarken başka bi taraftan döküntü oldu üç dört sene sonra saçlarımın yarısını kaybettim daha sonra saçlarımın tamamı ve kaşlarım kirpiklerimle beraber vücudumun bütün kılları gitti.tabi en baştan beri bir sürü merhem losyon vb kullandık onların opis kokuları ve uygularken çekilen sıkıntılarda cabası.bi ara berbere ilaç yaptırdık uygulanan yeri okadar kötü yakıyoduki 2 km uzaklıktaki evime bile lapa lapa kar yağarken yayan gittim kafamın acısı gitsin diye tabi berbernin ilacıda işe yaramadı.ben üç dört sene kadar dımdızlak kafa ve kaşsız kirpiksiz dolaştim.daha sonraları istanbulda cerrahpaşa hastenesinde saç tırnak polikliniiği açıldı ve ben oraya gittim kafama biopsi yapıldı kan tahlilleri böbrek tahlillerı vs vs hepsi yapıldı ve tabi en baştan beri söylenen şey söylendi yani stires dendi .doktor ilaç yazdı (flantadin kortizonlu ilaç hap olarak oral kul.)ben bu ilaca baya bi güvendim diğerleri gibi abuk sabuk değildi.ilacı kullandığimın 15.günü saçlarım gelmeye başladı sakallarım kaşlarım kirpiklerim kıllarım çıktı.yalnız saçlarımın bi kısmıçıkmadı ve çıkanlarda inceydi ilacı kesince saçlarım tekrar döküldü bi kısmıkaldı ama diğer bölgelerde sorun olkmadı tekrar doktora gittiğimizde ilaçları kullanmamamız söylendi amaben kullandim tabi.tekrar saçlarım çıktı bi bölümü kaldı.daha sonra bursada özel doktoragittim oda kenakort ampul kortizonlu bi ilaç kafaya iğneolarak vuruluyo o saçlarımı tamamen çıkardı.tabi flantadinidi az mg olarak kullandım.askere gidince tekrar döküldü.revirde o aptallosyonlardan verdiler işe yaramayınca izmir güzelyalı hava hastanesine gönderdilerb.ordaki tabib binbaşı hiç ilgilenmedi ve losyona benzer aptal bişey verdi.bende ilacı aldığım gibi çöpe attım.usta birliginde gataya gittim bi sonuç alamadım.eczaneden kendim ilaç alarak gizlice içeri sokarak flantadini kullandım.yüksek dozla başladım vesaçlarım tamamen gür olarakçıktı.terhis olunca ilaçlar yüzünden katarakt oldum ve g özlerimden ameliyat oldum vücut su tuttuğu için yüzümde şişmişti.baldırlarımda morluklar oluştu.ilacı kestim ve bir seneyi geçti kullanmıyorum.şu an saçlarımda sorun var kollarımda kıl yok.sadece kenakort ampul kullanıyorum.oda lokal kullanıldığı için az bölgede kullanılıyo. bioxinin şampuanını denedim saçlarımı daha çok kuruttu bende o şampuanla köpeğimi yıkadım.mis gibi koktu hayvancık.sakın paranızı çarçur etmeyin arkadaşlar

 

yaw şimdi bunlar doğrumu yani..hakkattende çok ilginç...
kusra bakma ama türk filmi gibi olmuş..sana acil şifalar kardeş.beterin beteride bu olsa gerek...

 

Yazını soluksuz okudum,acil şifalar diliyorum sana

 

peki sonra kopegin tuylerinde bir artma yada azalma oldu mu?

 

Genelde dökülmeler genetik oluyor,bu durumda da propecia dışında işe yarayan birşey olmuyor.İncelmiş ve gözle görünmeyecek durumdaki tüyleşmiş saçlar zamanla kalınlaşıp saça dönüşüyor ama saydamın dediği gibi bu az insanda oluyor,bende oldu şansıma Ama hiç değilse olan saçınız kafanızda duruyo kesin.

 

perfaratör yazını soluksuz okudum çok geçmiş olsun .bende de saç dökülmesi var bi ara bioxin denen ve çok övülen şampuanı kullandım lanet dedim bir daha hayatta kulanmadım kulanmamda .stresten uzak duracan ama ne kadar mümkünse durmak .

 

benimde saclar gidiyor uzun sac fazla dokulur kısa sac dokulmez fln hikaye hepsi belimin ortasına kadarken saclarım şimdiki kısacık halinden daha az sac dokuluodu.vichy kullandım bende evet kullanım suresince bir miktar dokulmeyi azalttıgı dogru ama bırakınca eski siddetiyle aynı sekilde devam edio tam bir para tuzagı. saclarım hayatımdaki en onemli seylerden biridir eger kel fln olursam naparım bilmiyorum.sac ekme cok kaliteli yapılabiliomu ?benim kuzenim en pahalı yerde yaptırsanda kendi esas saçın gibi olmuyor seyrek oluo dedi bende iyice uzuldum.yaptıran arkadaslar varmı icimizde bi aydınlatıverseler bizi ? ayrıca yıllardır kelliğe ilac bulundu bulunacak hikayeleri dolasıp duruo bi haber yokmu bunlardan ya bulunamadımı hala ilac ?