GLUTAMİN / GLUTAMIK ASIT

Durumu ve yaygınlığı

1935 senesinde Sir Hans Krebs, Glutamat’tan sentezleyerek Glutamin’i buldu(1). Gıda takviye olarak yaygınlığı 1980’li yıllarda gerçekleşti. Sportif alanda yaygınlığı 90’lı yıllarda başladı. Bu aşamada zaten en çok bilimsel çalışmalar 90’lı yıllarda gerçekleşti ve gıda takviye üreticileri Glutamin üreterek ve geliştirerek piyasada sporculara ulaştırdı. Glutamin takviyesinin en çok kullanıcısı vücut geliştirme ve fitness sporcuları olarak gözükse de, aslında yoğun olarak dövüş sporcuları ve olimpiyat sporlarının hepsinde kullanıldığı görülür. Kullanımının bu kadar geniş perspektifte olmasının nedenini aşağıdaki yazımızda detaylı olarak görebilirsiniz.

(Glutamin, gıda sektöründede farklı ürünler içerisine “mono sodyum Glutamat” gibi maddelere çevrilerek beyine direk etki etmesi ve gıdayı lezzetli göstermesi için kullanılmaktadır. Bu tür kullanımlar’ın vücuda zarar verdiği bilim adamlarınca bildirilmiştir. Biz Glutamin anlatımlarımızda sadece Glutamin takviyesinin ve glutamin’in net olarak ne kimliğini anlatacağız.)




Glutamin nedir

Glutamin, temel vücut aminoasit zincirini oluşturan aminoasitler arasında yer alan fakat esansiyel(zorunlu) olmayan aminoasit türüdür. Vücut tarafından üretilen ve zorda kaldığında kullanılan bu aminoasit, iskelet kas sisteminden çekilerek kullanılır.



Vücut içerisinde daha yoğun olarak kan dolaşım sisteminde yer alır. Bu açıdan sportif aktivitelerde kanın hızlanması ve kaslara nüfuz etmesinde glutaminin o bölgeye yönelmesi bilimsel çalışmaları yoğunlaştırmıştır. İskelet kas sisteminde sentezlenip depolanmaktadır. Glutamin’in %60 depo edilmesi bu alandadır. Ayrıca Ciğer, Beyin ve Mide bölgelerinde de depo edildiği bilinir.(2)



Bütün hızlı dağılan hücreler, özellikle bağışıklık sistem hücrelerinin Glutamin aminoasit’i bir gıda olarak kullandığı görülmüştür. Belki bu yüzden vücut tarafından da üretilen Glutamin, hafif hastalıklarla savaşarak bertaraf edebiliyor fakat yüksek stres yoğunluğu ve kronik hastalıklarda Glutamin takviyesine ihtiyaç duyulabiliyor yada Glutamin dengeli kullanılmak zorunda kalınabiliyor.




Vücudun reaksiyonu ve Bilimsel sonuçlar

Glutamin iki amonyak grubu barındırır. Bunun birisi Glutamat molekülünün öncüsü, diğeri ise serbest amonyak grubudur. Bunlar kan dolaşım sisteminde yer alır. Öncelikle şunu söylememiz gerekiyor. Glutamin, direk beyine etki edebilen bir mekanizmaya sahiptir. Bunun önemi çoktur. Biriken amonyağın zehiri, beyine zarar vermesini engelliyor. Amonyak, sinir sistemlerini tahrip ediyor ve bazı rahatsızlıkların oluşmasında veya artışında rol aldığı bilim adamlarınca söyleniyor. 1998 senesinde yapılan bilimsel çalışmada Glutamin’in Morbus Parkinson ve Morbus Alzheimer hastalıkları üzerinde pozitif etki ettiği görüldü (3).



Glutamin, kaslara enerji sağlamanın dışında, bağışıklık sistemin hücrelerine temel enerji akımı sağlamada da büyük rol oynamaktadır. Buna göre ağır bir idman temposuna giren bir sporcu yada hastalanan bir hastayı bitkin halde yıpranmasını ve olumsuzlukların aktifleşmesini önlemektedir.

1996 Oxford Üniversitesinde 150 maraton koşucu üzerinde yapılan bilimsel çalışmada bir gruba 5gram Glutamin verilirken diğer yarısı da plasebo grubu olarak bölünür. Koşudan sonra verilen glutamin ve plasebo alıcılar yoğun bir araştırma sonucu kontrollere tabi tutulur. Glutamin almayan koşucuların bitkin düşmelerinden sonra diğer gruba göre çok ağır hastalandıkları görülür. Bunun sebebi ise şu şekilde özetle anlatılır; “Maraton sonunda yorulan beden ve kas kütlesi, enerji rezervelerini bitirdikten sonra glutamin değerini ciddi oranda düşürdüklerinden dolayı bağışıklık sistemlerinin çöktüğü tesbit edildi. Glutamin takviyesi alan kişilerin bağışıklık sistemini ve kas kaybı patlamasını minimize ederek bedenlerini koruyabilmişlerdir.” Aynı araştırmada, sporcuların yorgunluk, depresyon ve baş dönmesi sorunlarına karşıda oldukça etkili olduğu açıklandı(4).



Glutamin’in etkisi hiçbir gıda takviyesine benzemez. Vücudun reaksiyonu bambaşkadır. Örneğin glutamini siz bir proteinle beraber alırsanız, aldığınız proteinin vücutta daha aktif hale gelmesinde vücut sinyal gönderir(beyin tarafından). Diyelim ki idman sonrası kreatin alacaksınız ve yanına glutamin ekliyorsunuz. Bu durumda kreatinin daha iyi etki etmesi anlamında beyine olumlu sinyaller gönderilecektir ve siz kreatinden maksimum etki görebilir duruma geçeceksinizdir. Bununla ilgili net bir bilimsel sonuç olmamasına rağmen, glutaminin özel çalışmalarda bu yöndeki etkileri bilinmektedir. Bu yüzdendir ki, Çinliler birçok gıda alanında glutaminin bu yönünü kullanmıştır. Bazı gıda takviye üreticileri de Gaba, HMB, Kreatin, BCAA, Whey protein, L-Arginin gibi ürünlerinde ilaveten glutamin kombine etmişlerdir.




Antrenman ve genel etki mekanizması

Antrenman esnasında vücudumuz yaklaşık %50 glutamin harcar. Yani glutamin değerleri düşer. Hücrelerdeki kuvvetin Glutamin’den yoksun kalması iskelet kas sistemi için bir olumsuzluktur. Bunun bir diğer anlamı ise, kas gelişmesinde bir sorun teşkil etmesidir. Uzmanlar derki; vücudun kas gelişmesinde maksimum sonuçları alabilmesi ve işi garantiye bağlaması için glutamin değerini her zaman yüksek tutması gerekir.



1996 ve 2001 senelerinde yapılan Bilimsel deneylerde Glutamin takviyesinin Kas kaybına yönelik muhteşem antikatabol etki gösterdiği ispatlanmıştır(5)(6). Deneklerin kaslarını muhafaza edebilmesi bu gıda takviyesini sporcular için önemli hale getirmiştir.



Genel anlamda yüzme, futbol, baketbol, tenis, boks, güreş, halter ve brçok spor dallarında glutamin kullanımı ve idmanlarda etkisi olumlu olacaktır. Hatta bilardo ve okçuluk sporlarında bile beyine olan direk etkisinden dolayı konsantrasyon anlamında olumlu etkisini gösterecektir. Çünkü depolanan glikojenleri enerji amaçlı kullanabilmektedir. Glutamin yalnız haldeyken yada karbonhidrat ile kombine edilerek bunu almak fayda sağlamaktadır. Yapılan bilimsel çalışmalarda net olarak açıklanmıştır(7).

Yoğun tempoda idman yaparak kaslarını yoran ve bitkin hale düşerek güç kaybına uğrayan sporcular için Glutamin takviyesi tekrar vücudu canlandırmak için faydalı olacaktır. Antrenman esnasında bedende depolanan glutamin fazlasıyla kullanılmaktadır. Bilimsel deneylerde idman sonrası kontrol gruplarda Glukoz alan sporcularda Plazma glutamin seviyesi’nde %20 düşüş görüldüğü tesbit edildi. Whey protein yada hidrolize edilmiş buğday proteini glukoz ile beraber verildiğinde plazma glutaminseviyesinde neredeyse hiç düşüş yaşanmadı. Son olarak direk Glutamin takviyesi ve Glukoz alındığında ise Plazma Glutamin seviyesinde %200 artış görüldüğü tesbit edildi(7).




Farmakolojik konumu

Glutamin takviyesi, bazı ülkelerde ilaç olarakta kullanılmıştır(kullanılmaktadır). Bilimsel çalışmalara bir göz atalım.

Bağırsak Hastalığında

Bağırsak zarını koruduğu hatta bağırsak enfeksiyonuna karşı glutaminin olumlu etkileri olacağı açıklanmasına rağmen Bilimsel deneylerde aranılan sonuç çıkmamıştır. 21 gram deneklere verilen Glutamin (8) ile bir başka araştırmada 30gram glutamin(9) verilmesine rağmen olumlu sonuca ulaşılamadığı görülüyor. Buna rağmen kemotrapideki faydaları, bağırsak iltihabı veya bağırsak koruyucu olarak bazı doktorların olumlu gözle baktığına şahit oluyoruz. Biz vücutbilim olarak bağırsak yönündeki söylentileri şimdilik doğru kabul etmiyoruz.


Karaciğer Hastalığında

Karaciğerlerimiz’de Glutamin’i kullanmaktadır. Özellikle yağ metabolizmasında etkisi söz konusudur. Düşünürler, ve bazı Doktorlar Glutamini karaciğer yağlanması sendromlarında ilaç niteliğinde farmakolojik alana dahil etmişler. Bununla ilgili bilimsel veriler bulunmuyor. Bazı özel çalışmalarda faydası olmadığı yönünde bilgiler dolaşıyor. Dolayısıyla karaciğeri koruma yada yağlanmaya yönelik Glutaminin ilaç niteliğinde kullanılmasını şimdilik önermemekteyiz.


Bağışıklık (immun sistem) Sistemi

Kuvvetli idmanlar, bakteri yada virüs enfeksiyonlarından stres ile ameliyat geçirmiş olanlarda, vücut tarafından yoğun miktarda aminoasit çekilir ve kullanır. Çünkü vücudun tekrar düzene girmesi için bağışıklık sistemin güçlü ve kuvvetli olması gerekir. Bazı AİDS yada virüslü hastalara iç kuvvetin dinamik olması için günlük 40gram Glutamin takviyesi verildiğini biliyoruz.

1999 senesinde 12 hafta boyunca deneklere günlük 40gram Glutamin takviyesi verildi. İlaveten bazı antioksidan takviyelerde eklendi. HIV virüsüne sahip denekler, önceden kilo kaybı yaşadıkları bu duruma karşı, takviyeleri aldıklarında ortalama 1,8 gram kilo artışı yaşarken, plasebo grubu ise 0,4 gram hacim kazandılar(10).

2000 yılında yapılan başka bir bilimsel çalışmada yine HIV virüsü barındıran deneklere 8 hafta boyunca 14 gram Glutamin, 14 gram Arginin ve 3 gram Hidroksi-beta-metilbutirat (HMB) takviyeleri günlük olmak kaydıyla düzenli verildi. 8 hafta’da %5 oranından daha fazla olmak kaydıyla takviye alanlar hacim kazandılar. Hatta takviye almaları bıraktıktan sonra bile 3 ay içerisinde 3kg hacim kazanmayı başardılar. Plasebo grubu ise 0,4 kg hacim alabildiler(11).

Bunların dışında HIV virüsüne sahip olmayan denekler üzerindede çalışmalar yapılmıştır. Bunlardan birisi mesela sporcular üzerinde yapılan 1996 ve 1998 senesinde bilimsel çalışmalardır. 1996 senesinde yapılan çalışmada yüksek idman dozunda çalışanlara ve kuvvetli idman aralarında yaklaşık 10 ve 20 gram Glutamin takviyesi verilmiş. Araştırmalar sonucunda Glutamin alan deneklerin bağışıklık sistemlerinin güçlü olduğu tespit edilmiştir(12).


Kan Şekeri

Net bir bilimsel çalışma bulunmuyor fakat güçlü bir teoriye göre glutamin takviyesinin vücut içerisindeki şeker terazisini dengede tuttuğu söylenir. Vücutta şeker dengesi sağlanması açısından karaciğerlerden aminoasit olarak Glutamin ve Alanin alınır ve Glukoz’a dönüştürülür. Bu sayede düşen şekerin dengede durması sağlanır. Sıkı diyet yapan sporcuların bu alanda önemli bir nedeni bulunur. Şeker hastalığına sahip kişilerin diyet uygulamalarında iyi bir sonuç aldıklarıda anlatılır. Genel olarak vücut geliştirme yada müsabakalara son haftalar kala tartıda formda kalmak için Glutamin takviyeleri vücudun enerji ve şeker dengesi açısından alınır (13).


Kanser Hastalığında

Glutamin’in hızlı dağılan hücrelerdeki etkisinden bahsetmiştik. Dolayısıyla teorik bir bilgiye göre hücrelerdeki aminoasit ve glutaminlerin kayıp olması, tümörlerin büyümesine sebep olabilir. Bu boşluğu doldurmak için Glutamin takviyesi gerekebiliyor ve bu bazı bilimsel çalışmalarda görülerek onaylandı. Çalışmalarda kanselri hücrelerin tekrar dönüşüm geçirip büyümemeleri için glutamin takviyelerin yeşil ışık yaktığı belirlendi (14)

1996 senesinde fareler üzerinde yapılan bir bilimsel çalışma enteresan bir sonuç ortaya çıkardı. Göğüs kanseri olan denek hayvanların Glutamin takviye alanlarda (kilogram beden ağırlığı başına 1 gram Glutamin hesabıyla) tümörlerin %40 azaldığı tesbit edildi. Glutamin almayan denek hayvanlarda bağışıklık sisteminde NK hücrelerin glutamin almayanlara nazaran olumsuz etkilendiği görüldü. (15)

Kemoterapili hastaların “methotrexate” isimli kullandıkları ilacın yan etkilerini azaltma yönünde vücut ağırlık başına 0,5gram alınan Glutamin takviyesinin faydalı olduğu tesbit edilmiştir. (16)


Nekahet döneminde

84 ağır hasta’nın 42’sinde yapılan Glutamin takviyesi ile bilimsel çalışma gerçekleştirildi. Çalışma 6 ay sürdü ve ölümcül sendroma giren hastalarda denendi. Glutamin hastalarda ölümcül oran düşük kalırken(42 hastadan sadece 4’ü hayatını kayıp etti), glutamin almayanlarda ölüm oranı fazlaydı. (42 denek’ten 24’ü hayatını kayıp etti). Bu çalışmada bilim adamları 5 ile 40gram glutamin kullandıklarını ve hiçbir yan etkisini ortaya çıkmadığını söylediler.(17)




Doz miktarı ve kullanımı

Beslenme problemi yaşamayan bir insan’ın glutamin eksikliği yaşama sorunu bulunmuyor. Ortalama 5 gram glutamin alması durumunda vücut tarafından ihtiyacı tamamen karşılanabiliyor. Mevzu aktif spor olunca, doz miktarında değişmelerin şart olduğu görüşü hakimdir. Bu noktada bir meseleyi açmak gerekir. Aktif sporcu olmasanızda, eğer ki günlük stres ve depresyonik haller geçiriyorsanız, hücrelerden %50 ve plazma’dan %30 glutamin kaybı yaşayabileceğinizi unutmamanız gerekiyor(18).



Glutamin doğal gıdalarımız’da bulunur. Örneğin Süt ve süt ürünleri, yumurta, sığır ve balık eti, fasulye, maydanoz ve ıspanak gibi gıdalarda yer alır. Bu gıdalar pişirildiğinde büyük bir kısmı glutamin oranını kayıp eder. Bu açıdan sporcular çok glutamin harcar fakat bu gıdalardan yeterli oranda glutamin alamayabilir. En azından aktif spor yapmayan kişilerin her gün bir tutam maydanoz ve 50-100gram peynir tüketmesi, glutamin ihtiyacını rahatça karşılayabilecekleri belirtilir. Gıda takviye alamayanlar Glutamin ihtiyaçlarını karşılamak için öncelikle yumurta tüketimini sulu (rafadan), etleri buharda yada az haşlama olarak pişirmeleri, süt yerine peynir tüketmeleri ve mutlaka her gün ve özellikle et yemeklerinde çiğ maydanoz tüketmeleri gerekmektedir.



Sporcuların Glutamin takviyeleri tamamen hedefine ve beslenme düzenlerine göre değişir. Bu açıdan kesin bir doz rakamı vermek yerinde olmaz. Doz miktarları 3 gram’dan başlar ve 40gram’a kadar çıkar. Genel olarak beslenme düzenleri %70 oranında doğru olan sporcuların günlük alması gereken (önerilen) miktarları şu şekildedir;

60-75kg vücut ağırlığına sahip sporcular için: 5gram Saf Glutamin (pure)

76-85kg vücut ağırlığına sahip sporcular için: 8gram Saf Glutamin (pure)

86-100kg vücut ağırlığına sahip sporcular için: 10gram Saf Glutamin (pure)

101-115kg vücut ağırlığına sahip sporcular içim: 13-15gram Saf Glutamin (pure)

+115kg vücut ağırlığına sahip sporcular için: 20-25gram Saf Glutamin (pure)



Sıkı diyet yapan sporcuların dozlarını çok daha fazla artırması gerektiği söylense bile, bu aslında gerekli değildir. Belki 90 kg üzeri sporcuların müsabakaya kısa bir zaman kala 5gram daha fazla Glutamin almaları mümkündür.

Glutaminin alım zamanı Sabah kalkınca kahvaltı öncesi ve antrenmandan hemen sonradır. Genelde bir porsiyon alım düzeni 3-10gram şeklindedir. Eğer 20gram gibi yüksek bir dozda alıyorsanız, sabah 5gram, öğle vakti 5gram ve idmandan sonra 10gram alarak düzenlemek mümkündür. Bazı 120kg sporcular sabah 10gram, öğle vakti 10gram ve idman sonrası 20gram şeklinde alarak günlük 40gram doz miktarına ulaşıyorlar. Bizim önerimiz, bu doz miktarlarına karşı olmamakla beraber aslında düzenli olarak düşük dozlarda dağıtmaktır. Kreatin yada Whey protein alacak sporcular, mutlaka glutamin takviyeleride birlikte kombine etmeleri gerekir.





Faydaları

Glutamin-Glutamik asit, beyin faaliyetleri bakımından faydalıdır. Beyinde biriken amonyağın uzaklaştırılmasını sağlar. Onun için “tabii beyin gıdası” diye adlandırılır(19). Sadece beyine değil, kaslardaki amonyağıda yok ederek, aminoasitlerin kaslara nüfuz edip görevini yerine getirmesini sağlar. Kas geliştirmeyi düşünen sporcular için bu mesele önemlidir.



Glutamin’in büyüme hormonun aktif çalışmasında önündeki engelleri yok edip, büyüme hormonuna yardımcı olmasıyla tanınır. Bazı araştırmacılar bu yönde yaptığı çalışmaları makaleye dökmüşlerdir. Büyüme hormonunun yağ yakımı, kas inşa etmesi, kemik ve lifleri koruması ile bedeni zinde tutması gibi faydalarını göz önüne alırsak, glutamin’in sağladığı desteği önemsemek gerekir.



Ağır idmanlarda laktoz asitinin artmasıyla kaslarda yorgunluk ve ağrılar meydana gelir. Eğer çok ağır bir idman geçirildiyse, laktoz asidin PH değerini düşürdüğü ve kas gelişmesinin önüne geçebildiği görülür. PH denge’de durması için kan’dan Glutamin çekilir ve bu PH baz denge ayarlanmış olur. Glutamin, bu aradaki PH dengesini terazide tutarak kasların zarar görmesini engellemektedir.


Glutamik Asit ve Glutamin’in Faydaları;

1- Ülserin iyileşmesini hızlandırır.

2- Alkol bağımlılığını ve tatlı düşkünlüğünü azaltır.

3- Bitkinlik, depresyon ve iktidarsızlığa iyi gelir.

4- Şizofreni ve bunama tedavisinde faydalıdır.

5- Kronik hastalıklarda kas kaybını azaltır. İyi bir antikatabol görevi üstlenir. Kasları muhafaza eder.

6- Sağlıklı kişilerde yeterli protein alımı sonucunda kasların gelişmesinde yardımcı rol üstlenir.

7- Glutamin, glutamik asidin bu etkilerini güçlendirir.

8- Glutamin, vücudumuzun çok önemli bir antioksidan maddesi olan glutatyonun yapımında kullanılır.

9- Glutamin, zekânın gelişmesine önemli katkı sağlar.

10- Vücudun bağışıklık sistemini güçlendirmede etkilidir.

11- Vucuda alınan bazı gıda takviyelerin(kreatin, bcaa, whey protein vs) etkisini hızlandırmada faydalıdır.

12- Glikojen depolarını artırır.

13- Mide ve Bağırsak sorunlarını minimize eder.

14- Büyüme hormonun rahat çalışmasında fayda sağlar.





Yan etkileri

Bilimsel olarak yapılan testlerde bazı deneklere yüksek dozda glutamin verilmesine rağmen, hiçbir yan etkiye rastlamadıklarını belirtmişlerdir(20).

Yapılan başka bir testte deneklere 21 gram’dan fazla Glutamin verilmesine rağmen hafif baş ağrısı ve mide sorunu görülmesi dışında herhangi bir toksit etki yapmadığına şahit olunmuştur(21).



Ağız yoluyla alınan Glutamin takviyesi fareler üzerinde bilimsel çalışmalarda vücut ağırlık başına 7,5gram verilerek toksik etki göstermediği tesbit edilmiştir.(22)

Aynı şekilde Glutamin asit’te fareler üzerinde vücut ağırlık başına 30gram takviye edilerek toksit etki konusunda sınır teşkil ettiği belirtilmiştir.



Benim spor salonlarında 70-85kg arası bazı sporculara önerdiğim L-Glutamin gıda takviyelerinde 60-80gram arasında alınan 3 haftalık takviyelerde sadece bir sporcuda mide bunaltısı, huzursuzluk ve baş dönmesi görüldü. Yakın incelemeye aldığımda bunun Glutamin’den gelip gelmediği noktasında kesin bir bulguya rastlayamadım. Net olarak yan etkisi bulunmamış olsada, doz miktarı konusunda abartıya kaçmamanızı öneririm.

(Not: Yüksek dozlarda alınan Glutaminin daha fazla işlem görmesi yada fayda vermesini beklemeyiniz.)




Piyasadaki Güvenirliği

Piyasada Protein tozlarında glutamin bulunmaktadır fakat bir çoğunda glutamin değeri verilmemektedir. Daha çok Glutamik asit oranı belirlenir. Whey protein, kazein yada egg yumurta gibi hayvansal proteinlerde bulunan glutamik asitlerin %30-50’sinde saf glutamin bulunmaktadır. Soya gibi bitkisel proteinlerde %80 oranında saf glutamin bulunur. Hatta bazı gıda ürünlerinde yüksek oranda glutamik asit içerdiği söylenir ama içerisinde yarıdan daha düşük oranda saf glutamin barındırır. Saf glutamin’ler patates, domates ve diğer sebzelerde bulunur ve kaynatıldığında suya geçer. Bu açıdan glutamin takviyesi direk olarak alınmasında fayda var.

Hangi Glutamin alınmalıdır?

Peptit glutaminler vücut tarafından daha iyi tolere edilir ve alınır. Yalnız yüksek dozda alınması icap eder. Çünkü içerisindeki saf glutamin oranı %30-40 oranındadır. Saf Glutamin (pure) bir içecek içerisinde çözüldükten sonra alınırsa vücut tarafından sindirilerek direk alınır. Bu şekilde yüksek dozlarda almaya gerek kalmaz. Şu an üreticilerin birçoğu bu şekilde üretim yapmaktadırlar. Yalnız bazı üreticiler peptit glutaminleri pirinç proteinlerinden elde ediyorlar ve bu oldukça kalitesiz oluyor. Bu açıdan uzmanlar genelde “glutamin pure” olanlarını önerirler.



Glutamin’in ülkemizde eczanelerde ve gıda takviye(supplement) satışı yapan ve bütün fitness spor salonlarında bulunur. Bunun dışında internette satış yapan web shop sitelerinden de rahatlıkla temin edilebilir. Piyasada kapsül, tablet, likit(içecek) ve toz halinde satışları mevcuttur. Bunların en çok tercih edileni toz halinde satılanlardır. Glutamin satışında rahatlıkla Türk üreticilerinin piyasada sunduklarını alabilirsiniz. Hammadelerinin kaliteli ve güvenilir olduğunu buradan belirtmek isteriz. Bu açıdan şu an Türkiyede popüler iki gıda takviye üreticisi olan “Perfect Nutrition” ve “Hardline Nutrition” markalarını almak mümkündür.





Muhafaza edilişi

Ürün her zaman hava almayan bir kap içerisinde muhafaza edilmelidir. Kesinlikle güneş ışınlarından uzak durmalı ve +15 derece oda sıcaklığında korunmalıdır. Yalnız +25 derece sıcaklığı geçmemelidir. Bu açıdan yaz aylarında serin dolaplarda muhafaza edilmelidir. Buzdolabında muhafaza edilmesi de doğru değildir. Donması yada soğuk durması uzmanlar tarafından önerilmiyor.

Glutamin asit takviyesi ise +5 derece ile +30 derece sıcaklıkları arasında muhafaza edilmelidir.




Kaynaklar

1- Metabolism of amino-acids: The synthesis of glutamine from glutamic acid and ammonia, and the enzymic hydrolysis of glutamine in animal tissues. Biochemistry Journal. Aug; 29(8):1951-1969. 1935

2- Glutamine: the essential “non-essential” amino acid. LE Magazine. 1999.

3- Glutamine synthase activity in patients with Parkinson’s disease. Acta Neurol Scand. 97: 300-302. 1998

4- Does glutamine have a role in reducing infections in athletes? European journal of applied physiology. 73: 488-490. 1996
5- Effects of glutamine on leucine metabolism in humans. American Journal of physiology. 271(4): 748-754. 1996

6- Glutamine alimentation in catabolic state. Journal of nutrition. 131(95): 2569-2578. 2001

7- The effect of free glutamine and peptide ingestion on the rate of muscle glycogen resynthesis in man. Int J Sports Med. 21(1): 25-30. 2000

8- Effect of long-term oral glutamine supplements on small intestinal permeability in patients with Morbus Crohn’s disease. JPEN J Parenter Enteral Nutrition. 23(1): 7-11. 1999

9- Glutamine supplementation in cancer patients receiving chemotherapy: a double-blind randomized study. Nutrition 13: 748-751. 1997



(10) Glutamine-antioxidant supplementation increases body cell mass in AIDS patients with weight loss: a randomized, double-blind controlled trial. Nutrition 15: 860-864. 1999


(11) Nutritional treatment for acquired immuno-deficiency virüs-associated wasting using beta-hydroxy beta-methylbutyrate, glutamine and arginine: a randomized, double-blind, placebo-controlled study. JPEN J Parenter Enteral Nutr. 24: 133-139. 2000


(12) Does glutamine have a role in reducing infections in athletes? Eur J Appl Physiol. 73:488-490. 1996


(13) The vita-nutrient solution. Atkins R. Simon and Schuster, New York 1998


(14) Effect of glutamine on tumor and host growth. Ann Surg Oncol 2:71-76 1995


(15) Glutamine suppresses PGE2 synthesis and breast cancer growth. J. Surg. Res. 63: 293-297 1996


(16) Effect of glutamine on methotrexate efficacy and toxicity. Ann Surg. 227: 772-778 1998


(17) Six-month outcome of critically ill patients given glutamine-supplemented parenteral nutrition. Nutrition 13: 295-302. 1997

(18) Is glutamine a conditionally essential amine acid? Nutritional review.; 48:297-309. 1990


(19) Prof. Dr. İdris Mehmetoğlu (Bilimsel Gerçekler Işığında Gıdalar ve beslenme) S.50 / Nesil Yay.2007


(20) Clinical evidence for enteral nutritional support with glutamine: a systemic review. Nutrition. 19: 805-811. 2003


(21) Glutamine. Whole health MD. 1-3. 2000


(22) Glutamine attenuates leucocyte-edothelial cell adhesion in indomethacin-induced intestinal inflammation in the rat. J Parenter Enteral Nutr. 23(1): 12-8. 1999

 

Yerli vücut geliştirme sitelerinden kopyalama yapmak forum kurallarına aykırı diye biliyorum.. GLUTAMİN / Glutamik Asit - Vücut Geliştirme, Body Building, Body, Fitness, Antrenman, Kondüsyon, Beslenme, Diyet, Doping

 

daha çok sağlık sitelerinden copy paste eski okuduğum aklıma gelen makaleleri burda paylasmak istedim yasak ise kaldırılabilir uyarı için teşekkürler