Başlık yanlış olmuş. E vitamini ölümcül olamaz: Aşırı miktardaki E vitamini ölümcül olabilir.
Herşeyin aşırısı zararlı olduğu gibi vitaminlerin de aşırısı zararlıdır.
*
E Vitaminin Fazlalığı
Fazlalığının zararlı bir etkisi bu güne kadar gösterilmemiştir. Çünkü
diğer yağda eriyen vitaminler kadar depolanamazlar. Gereğinden fazla
alınanlarda birkaç gün içersinde dışkı ve idrarla vücuttan uzaklaştırılır.
Çok yüksek dozları bulantı ve ishal yapabilir.
Hayvan deneylerinde yüksek dozların büyümeyi durdurduğu, adaleleri
zayıflattığı, alyuvar sayısını azalttığı ve kemikleşmeyi yavaşlattığı
görülmüştür.
Düzenli E Vitamini kullananlarda doz günde 1200 IU yi geçtiğinde immun
sistemin baskılandığı gözlenmiştir. Halbuki düşük dozlar immun sistemi
güçlendirici etki sağlamaktadır.
Günde 400 - 600 IU yağsız ve suda eriyen süksinat formu dolaşımı
dolayısıyla dokuların kanlanmasını arttırıcı etki göstermesine karşın
diğer yağlı formu tansiyon hastalarında tansiyonu yükseltici etki
yapmaktadır.
E Vitaminin Tedavide kullanımı
Günümüzde oldukça popülerdir. Özellikle yaşla beraber kullanımı da
artmaktadır. Olumlu etkileri zaman içersinde kesinlik kazandıkça belki
kullanımı daha da artacaktır. Bir çok kronik hastalığın ve yaşlanma
olgusunun altında yatan nedenlere karşı olumlu etkileri olduğu
bilinmektedir.
Çocuklarda en yaygın kullanımı düşük doğum tartılı bebeklerin
alyuvarlarının erimeleri nedeniyle oluşacak kansızlığın önleme
tedavisidir.
Ayrıca solunum sıkıntısı, gözlerde oluşabilecek retina hasarlarını
engellemek amacıyla verilebilir.
Kistik fibroz denilen bir çocuk hastalığında kas zayıflığını önlemek
için kullanılır.
Bazı kullanım nedenleri tartışmalıdır. Etkili olup olmadığı yönünde
farklı fikirler vardır. Bunlar; yaşlanmayı geciktirmek, şeker
hastalığının zararlı etkilerinden korunmak, sporcuların performansını
arttırmak, kısırlık, düşükleri önlemek, katarakt oluşumunu ve prostat
büyümesini engellemek, deri, kas ve eklem hastalıklarının tedavileri
gibi konulardır. Beslenmede doymamış yağ asitlerinden zengin gıda
alanların yanında E vitamini alması faydalıdır. Bu konuda mantıklı
gözüken bazı kullanım alanları vardır.
Yaşlanma denilen olayın temelinde hücrelerin serbest radikallerin etkisi
ile dejenere olmaları ve değişmeleri yatmaktadır. E Vitamini de serbest
radikallerin bu zararlı etkilerini önlemektedir.
E Vitamini pıhtılaşmayı azaltmakta ve doku oksijenlenmesini
arttırmaktadır. Bu özelliği ile kalp - damar sorunlarına olumlu etki
yapabilir.
Pıhtılaşmayı azaltma ve trombositlerin yapışmasını engelleme özelliği
damar sertliği (=atheroscleroz) sorunu için etkili olabilir.
A Vitamini ile beraber günde 200 - 300 IU dozlarında kolesterol ve yağ
miktarlarını azaltmakta, tek başına HDL - Kolesterolu (iyi olan)
arttırmaktadır.
Kadınlarda adetlerin yarattığı şikayetleri gidermede, baş ağrısı, sıcak
basması, kuruluğa bağlı vaginal kaşıntı gibi menopoz yakınmalarında,
doğum kontrol haplarının yan etkilerini engellemede, meme kistlerinde
yararlı olduğu yolunda yayınlar vardır.
Solunum sistemindeki hücrelerin zarlarını ve akciğer dokusunu
antioksidan özelliği ile ozon ve nitrojen dioksit gibi hava kirliliğini
yaratan maddeler ile sigaranın içersindeki zararlı maddelerin
tahribatından koruyabilir.
Kanser tedavisinde kullanılan adriamycin ilacının kalbe zararlı
etkilerini engelleyebilir.
Zona hastalığında hem immun sistemi güçlendirmek hem de ağrıları
azaltmak amacıyla kullanılabilir.
Lupus Eritematosis dahil olmak üzere bazı cilt hastalıklarında A
Vitamini ile birlikte kullanılmıştır.
E Vitamini Gereksinimi
Günlük gerekli miktarı vücut ebatlarına ve beslenmede bulunan uzun
zincirli yağların oranına göre değişmektedir. Yenilen rafine yağlar, yağda
kızartılmış yiyecekler ihtiyacı arttırmaktadır.
Alfatakoferol için 1 mg. 1.49 IU (enternasyonel ünite) kabul edilir.
Önerilen günlük miktarlar
Kişi Asgari Önerilen
Bebekler 5 - 7 30
Çocuklar 8 - 12 30
Erkek 12 - 15 30 - 50
Kadın 12 50 - 100
Gebeler 15 100
Emzirenler 18 100
Olumlu etkiler nedeniyle ilaç şeklinde alındığında önerilen günlük 400 -
600 IU dir. Bu ihtiyaca göre 800 -1600 IU kadar çıkabilir. 1600 IU üstü
ancak doktor kontrollü olabilir.
E Vitamini Doğal Kaynakları
Doğada ve besinlerde bol olarak vardır. Fakat daha önce yazıldığı şekilde
çoğu besin maddeleri işlenir ve hazırlanırken tahrip olur.
Yiyecek 100 gr. da IU
Tereyağı 2 - 3
Margarin 15
Sıvı yağlar 75
Tavuk 2 - 3
Yumurta 15
Kırmızı et 2 -3
Fasülye 15
Tahıl 70 - 80
Sebze-meyve 150
Son düzenleme: 5 Ekim 2010