Gut Hastalığı
Romatizmal bir hastalık olan gut hastalığı, protein türü gıdaların son atık ürünü olan 'ürik asit' maddesinin vücutta fazla birikimi ve eklem boşluklarına girişi sonucunda eklemlerde iltihap oluşmasıdır.
Ancak diğer romatizmal hastalıklardan farkı dönem dönem ortaya çıkmasıdır. Gut daha sık erkeklerde görülür. 40 - 65 yaş arası hastalığın en sık ortaya çıktığı yaşlardır. Kadınlarda genellikle menopozdan sonra görülebilir. Gut kronik bir hastalıktır ve akut alevlenmeler ile seyreder. Genellikle alt ekstremiteleri etkiler. En sık tutulan başparmak eklemidir. Daha seyrek olarak ayak kemeri, ayak bileği, topuk, diz ile çok seyrek el ve kol eklemleri tutulabilir.
Belirtileri
Etkilenen eklemler çok ağrılı, şiş ve kızarık durumdadır. Gut atağı genellikle gece başlar. Ayak başparmağında aniden şiddetli ağrı ile birlikte şişme ve mora çalan kızarıklıklar oluşur. Bu şikayetler; saatler, bir kaç gün veya bazen haftalarca sürebilir. Atak geçtikten sonra eklem üzerindeki deri soyulur. Önlem alınmaz ise genellikle 2 yıl içinde ikinci atak oluşabilir.
Eklem şekil bozuklukları, kalıcı fonksiyon bozuklukları ve hareket kısıtlamaları gelişir. Ayrıca ürat kristallerin birikmesi sonucu kulaklarda, parmak uçlarında, el ayasında ve ayak tabanlarında deri altı şişlikler (tofüsler) oluşur.
Risk Faktörleri
Beslenme tarzı ve şişmanlık: Çok fazla protein (et) tüketmek ve şişman olmak önemli bir risk faktörüdür.
Yaş: Orta ve ileri yaşlarda daha sık görülür.
Cinsiyet: Özellikle erkeklerde sık görülür. Kadınlarda tek görülme nedeni böbrek hastalığı ve diüretik dediğimiz idrar söktürücülerinin kullanımıdır.
Genetik faktör: Her hastalıkta olduğu gibi genetik yatkınlık risk faktörüdür. Bu durum özellikle erkek hastalar için söz konusudur.
Bazı hastalıklar: Orta ve ileri yaş erkeklerde böbrek hastalığı,obezite, kolesterol yüksekliği, yüksek tansiyon ve şeker hastalığı gibi hastalıklarla birlikte görülme oranı sıktır.
İlaç kullanımı: Diüretik denilen idrar söktürücülerin kullanımı da risk faktörüdür.
Tanı ve Teşhis
Tanı için uzman doktorun muayenesi şarttır. Kandaki ürik asit düzeyinin yüksekliği, iltihap gösteren bazı testlerin yüksek bulunması ve belki de en önemlisi şiş ve ağrılı olan eklemden az da olsa alınacak sıvının mikroskopik incelemesinde özel kristallerin görülmesi tanıyı koydurur. Gut hastalığının tanısında biyokimya (plasma ürik asid düzeyi, v.s.) ve radyolojik tetkikler kullanılır. Gutun oluşması için kanda ürat düzeyinin uzun süre 7mg/dl' nin üstünde olması gerekiyor.
Komplikasyonları
Ürat kristalleri; böbreklerde çökebilir ve iltihabi reaksiyona yol açabilir. Böbrek fonksiyonlarını bozabilir. Ayrıca gut’lu hastaların yaklaşık %20' sinde ürik asid taşları oluşabilir.
Tedavi
Gut hastalığının tedavisi tamamen ilaç tedavisidir. Gut tekrarlayıcı bir hastalıktır, o andaki atağın ilaçla tedavisi kolaydır ancak bir daha oluşmasını önlemek için süreğen tedavi gerekebilir.
Korunma için bazı öneriler
** Aşırı kırmızı et tüketiminden kaçınmak,
** Kilo kontrolünü sağlamak, fazla kiloları vermek,
** Kolesterolü normal sınırlarda tutmak,
** Tansiyondan korunmak,
** Hastalık oluşmuşsa diyet yapmak.
Genişletmek için tıkla...